การปลูกขนุน ปลูกง่ายสามารถเติบโตได้ดีและเร็ว ผลสุกรสหวาน มีกลิ่นหอม

ขนุน เป็นไม้ต้นขนาดใหญ่ ลำต้นและกิ่งเมื่อมีบาดแผลจะมีน้ำยางสีขาวข้นคล้ายน้ำนมไหล แผ่นใบรูปรี ผิวในด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมัน เนื้อใบหนาผิวใบด้านล่างจะสากมือ ผลอ่อนใช้ปรุงอาหาร ผลสุกเยื่อหุ้มเมล็ดมีรสหวาน ขนุนสามารถนำมาแปรรูปผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรอย่างขนุน เช่น ขนุนสุกอบกรอบ ขนุนกวน ขนุนแช่อิ่ม เป็นต้น การปลูกขนุน ปลูกง่าย สามารถเติบโตได้ดีและเร็ว วิธีการปลูกขนุนมีขั้นตอนอะไรบ้างมาดูกันเลยค่ะ

ต้นขนุน
ต้นขนุน ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ มียางขาวทั้งต้น

การเตรียมเมล็ด

ขนุนที่นิยมปลูกกันทั่วไปในประเทศไทยนั้น มีอยู่ด้วยกัน 2 ประเภท คือ ขนุนหนัง และขนุนละมุด ส่วนใหญ่การขยายพันธุ์ของขนุนเพื่อนำไปปลูกนั้นมีหลายวิธี ตั้งแต่ การใช้เมล็ดปลูก เป็นวิธีดั้งเดิมที่ปลูกกันมานาน สามารถขยายพันธุ์ได้ครั้งละมาก ๆ ต้นที่ได้จากการเพาะเมล็ดจะสูงใหญ่ มีอายุยืน มีรากแก้วที่หยั่งลึกไม่โค่นล้ม ง่าย แต่ต้นที่ได้จากการเพาะเมล็ดอาจกลายไปจากพันธุ์เดิม ชี่งอาจจะมีลักษณะที่ ดีกว่าพันธุ์เดิมหรือเลวกว่าพันธุเดิมก็ได้ ข้อเสียเปรียบอีกประการหนึ่งของต้นที่ได้ จากการเพาะเมล็ดคือ จะให้ผลช้ากว่าต้นที่ปลูกด้วยกิ่งตอนหรือกิ่งทาบ

การเตรียมเมล็ด เมล็ดที่จะนำมาเพาะให้เลือกจากต้นที่เติบโต แข็งแรง ผลสวย เนื้อดี ไม่มีโรคแมลงต่าง ๆ รบกวน และเป็นผลที่แก่เต็มที่หรือสุกแล้ว เมื่อเอา เนื้อออกแล้วให้ล้างเมล็ดด้วยน้ำจนสะอาด และนำไปเพาะทันทีอย่าเก็บเมล็ดไว้ นานเกิน 15 วัน เพราะจะเพาะไม่งอกหรืองอกน้อย ต้นที่งอกจะไม่ค่อยแข็งแรง

 การเตรียมที่เพาะ หากว่าเป็นการเพาะจำนวนไม่มากนัก อาจจะเพาะในภาชนะ ต่าง ๆ เช่น กระถาง กระป๋อง และที่นิยมมากคือ ถุงพลาสติก ซึ่งสะดวกในการ เคลื่อนย้าย หรือการนำไปทาบกิ่ง ภาชนะที่จะใช้เพาะเมล็ด จะต้องมีรูระบายน้ำไม่ไห้ น้ำขังแฉะภายใน วัสดุเพาะให้ใช้ดินที่ร่วนซุย ดินที่ผสมปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมัก มาก ๆ ขนาดของภาชนะต้องใหญ่พอสมควร เพราะจะต้องเพาะเมล็ดอยู่นานกว่าจะ นำไปปลูกหรือนำไปทาบกิ่งได้ การเพาะเมล็ดจำนวนมาก ๆ ควรเพาะในกะบะเพาะ หรือในแปลงเพาะ ซึ่งทำได้ดังนี้คือ ซึ่งการเพาะในกะบะ กะบะเพาะอาจทำด้วยไม้ หรือใช้ลังไม้ที่มีอยู่แล้ว หรือเป็นกะบะพลาสติกก็ได้แล้วแต่ความต้องการ แต่ควรมีความลึกไม่น้อยกว่า 8 นิ้ว วางกะบะเพาะไว้ในที่ร่มรำไร อย่าให้โดนแดดจัด เจาะรูที่ก้นกะบะหรือตีไม้ให้ ห่างเพื่อให้ระบายน้ำได้ รองก้นกะบะด้วยอิฐหักแล้วปูทับด้วยฟางหรือหญ้าแห้งเพื่อ ให้การระบายน้ำดี แล้วจึงใส่วัสดุเพาะลงไปในกะบะจนเกือบเต็ม วัสดุเพาะที่ใช้ได้ดี คือ ขี้เถ้าแกลบ หรือทรายหยาบผสมขี้เถ้าแกลบ เพราะเวลาย้ายต้นกล้าจะทำได้ ง่าย และยังมีลักษณะโปร่ง การระบายน้ำและอากาศดี ทำให้เมล็ดงอกได้ดีและสม่ำ เสมอ นอกจากนี้อาจใช้ดินที่ร่วนซุย โดยผสมปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักมาก ๆ ก็ได้

ขนุน
ขนุน ผลกลมผิวมีหนามสั้น

การเตรียมหลุม

ขุดหลุมปลูกขนาด 50x50x50 ซม. ปรับปรุงหลุมปลูกด้วยปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกอัตรา 15-25 กก./หลุม ร่วมกับร็อคฟอสเฟตอัตรา 300 กรัม/ต้น (ดินทรายหรือดินตื้นขุดหลุมปลูกขนาด 75x75x75 ซม. ปรับปรุงหลุมปลูกด้วยปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกอัตรา 25-50 กก./หลุม ร่วมกับร็อคฟอสเฟตอัตรา 500 กรัม/ต้น)

ระยะปลูก

ระยะปลูก 8×8 เมตร (ปลูกขนุนได้ 25 ต้น/ไร่)

การดูแลรักษา

  • หลังปลูกถึงอายุ 1 เดือน : ใส่ปุ๋ยยูเรีย 2 ช้อนแกงผสมน้ำ 1 ปี๊ป รดน้ำ 2 ครั้ง/สัปดาห์
  • อายุ 1 เดือนถึงอายุ 2 ปี : ใส่ปุ๋ยสูตร 20-10-10 อัตรา 100 กรัม/ต้น/ครั้ง ทุกๆ 3 เดือนร่วมกับปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกอัตรา 15-25 กก./ต้น (ดินทรายหรือดินตื้นอัตรา 25-50 กก./ต้น) แบ่งใส่ ทุกๆ 3 เดือน
  • ช่วงอายุ 2 ปีถึงก่อนให้ผลผลิต : ใส่ปุ๋ยสูตร 20-10-10 อัตราครึ่งหนึ่งของอายุ (กก./ต้น) แบ่งใส่ 3 ครั้ง ในช่วงต้น กลางและปลายฤดูฝน

ช่วงหลังเก็บผลผลิต

  • ช่วงหลังเก็บผลผลิต : ใส่ปุ๋ยสูตร 20-10-10 อัตราครึ่งหนึ่งของทรงพุ่ม (กก./ต้น) แต่ไม่มากกว่า 6 กก./ต้น/ปี
  • ช่วงเร่งดออก : ก่อนออกดอก 40-60 วัน ใส่ปุ๋ยสูตร 8-24-24 อัตราหนึ่งในสี่ของทรงพุ่ม (กก./ต้น) ขนุนออกดอกและติดผลในเดือนธันวาคมถึงมกราคม
  • ช่วงบำรุงผล : หลังติดผล 15-30 วัน และก่อนเก็บผล 20-30 วัน ใส่ปุ๋ยสูตร 8-24-24 อัตราหนึ่งในสี่ของทรงพุ่ม (กก./ต้น) แบ่งใส่ 2 ครั้ง ขนุนเก็บผลผลิตได้ในเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม
เนื้อขนุน
เนื้อขนุน เนื้อสีเหลือง มีกลิ่นหอม

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http ://osl101.ldd.go.th
ภาพประกอบ : https://www.flickr.com

Add a Comment