มะหวด ประโยชน์และสรรพคุณ ผลสุกนิยมนำมารับประทาน

มะหวด

มะหวด ชื่อวิทยาศาสตร์ Lepisanthes rubiginosa (Roxb.) Leenh เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง  ผลัดใบ ทรงพุ่มกลม หรือรูปไข่ เปลือกต้นสีน้ำตาล เข้ม หรือสีน้ำตาลแดง แตกสะเก็ดและหลุดล่อนเป็นแผ่นบาง ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ เรียงเวียนสลับ แกนกลางใบ แผ่นใบบางแต่ค่อนข้างเหนียว และย่นเป็นลอน สีเขียวเข้ม ผิวใบด้านล่างสีอ่อนกว่า มีขนนุ่มปกคลุม ใบอ่อนสีนํ้าตาลอมเขียว ดอกสีขาว ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงที่ซอกใบใกล้ปลายกิ่ง และปลายกิ่ง ผลสดแบบมีเนื้อเมล็ดเดียว ทรงกลมค่อนข้างยาว ผลดิบสีเขียว เมื่อสุกสีส้มแดงและม่วงอมดำ ผิวเกลี้ยงเปลือกและเนื้อบาง เมล็ดกลมรี สีน้ำตาลอ่อนเป็นมัน

ประเทศไทยพบได้ทุกภาค ตามป่าผลัดใบ ริมลำธาร ชายป่าชื้น ชายป่าดิบ ป่าเต็งรัง ป่าดิบแล้ง และพื้นที่โล่งแจ้ง ที่ระดับความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 300-1,200 เมตร

มะหวด
มะหวด ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ แผ่นใบบางค่อนข้างเหนียว

ประโยชน์ของมะหวด

  • ใบอ่อนใช้รับประทานเป็นผักได้ โดยจะรับประทานเป็นผักสด ต้ม ลวกจิ้มกับน้ำพริก หรือใช้ใส่ในแกงผักรวม ใส่ปลาย่าง ฯลฯ และชาวบ้านยังนำมาใช้รองพื้นหรือคลุมข้าวที่จะใช้ทำขนมจีนเพื่อช่วยกันบูดได้อีกด้วย
  • เนื้อผลมะหวดฉ่ำน้ำ ผลสุกมีรสจืดฝาดถึงหวาน ใช้รับประทานเป็นผลไม้ได้
ผลมะหวด
ผลมะหวด ผลกลม ผลดิบสีเขียว ผลสุกสีส้มแดงและม่วงอมดำ

สรรพคุณทางยาของมะหวด

  • ราก แก้ไข้เพื่อฝีภายใน แก้พิษร้อน แก้วัณโรค ขับพยาธิ แก้กระษัยเส้นเอ็น แก้ปอดพิการ แก้ไข้ แก้ซาง แก้ไอกรน แก้ไข้ที่มีพิษร้อน แก้งูสวัด แก้ไข้ปวดศีรษะ รักษาโรคผิวหนังผื่นคัน
  • ผล สมานแผล แก้บิดมูกเลือด แก้ไข้รากสาด แก้ท้องร่วง แก้ปวดมวนในท้อง
  • ใบ แก้ไข้
  • เมล็ด แก้ไข้ แก้ซาง หรือแก้ไข้ซาง แก้ไอกรน แกไอเรื้อรัง บำรุงเส้นเอ็น รักษาโรคไอหอบ เปลือกต้น แก้บิดมูกเลือด สมานแผล แก้ไข้รากสาด แก้บิด ปิดธาตุ แก้ธาตุพิการ
  • เมล็ด ต้มเอาน้ำดื่ม แก้ไข้ซาง

วิธีการใช้

  1. ช่วยรักษาอาการไข้ ยาแก้ซาง นำใบมารับประทานสดๆ หรือนำมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
  2. บำรุงกำลัง ช่วยแก้ท้องร่วง นำผลมารับประทานสดๆ
  3. ช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย แก้ธาตุพิการ ช่วยสมานแผล นำเปลือกต้นมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
  4. ยาแก้อาการปวดท้อง ยาขับพยาธิ ช่วยแก้พิษฝีภายใน รักษาโรคผิวหนัง ผิวหนังเป็นผื่นคัน ช่วยแก้กระษัยเส้น นำรากมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
  5. ยาแก้ซาง แก้ไอกรน แก้ไอหอบในเด็ก ช่วยแก้อาการไอเรื้อรัง บำรุงเส้นเอ็น นำเมล็ดมาต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=9224&SystemType=BEDO
http://www.greenarea.deqp.go.th
https://thaiherbal.org
https://www.flickr.com

Add a Comment