โกฐหัวบัว เป็นสมุนไพรที่มีการนำมาใช้ในตำรับยาแผนโบราณของไทยหลายตำรับ

โกฐหัวบัว

ชื่ออื่นๆ : ชวงเกียง (จีนแต้จิ๋ว) ชวนโซยงวิง, ชวงชวอง (จีนกลาง)

ต้นกำเนิด : มนฑลเสฉวนของประเทศจีน

ชื่อสามัญ : Szechuan lovage, Selinum

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Ligusticum striatum DC

ชื่อวงศ์ : UMBELLIFERAE

ลักษณะของโกฐหัวบัว

ต้น เป็นพรรณไม้พุ่มหรือไม้ล้มลุกขนาดเล็ก มีอายุหลายปีลำต้นมีลักษณะตั้งตรง โคนต้นเป็นข้อ ๆ และมีรากฝอยงอกอยู่ที่ข้อ บริเวณช่วงบนจะแตกกิ่งก้านมาก มีกลิ่นหอม

ใบ ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกออกเรียงเวียน แฉกสุดท้ายมีลักษณะเป็นรูปไข่ หรือรูปไข่แกมรูปขอบขนาน ขอบใบหยักลึกสุดแบบขนนก ส่วนใบที่อยู่ใกล้โคนต้นจะมีลักษณะเป็นรูปไข่แกมรูปสามเหลี่ยม

ต้นโกฐหัวบัว
ต้นโกฐหัวบัว ไม้พุ่มขนาดเล็ก ลำต้นตั้งตรง

ดอก ออกดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง เป็นดอกช่อแบบซี่ค้ำร่มหลายชั้น มีหลายดอกย่อย ดอกย่อยมีขนาดเล็กสีขาว ดอกหนึ่งมีกลีบดอก 5 กลีบ กลีบดอกมีลักษณะเป็นรูปกลมรี ดอกมีเกสรเพศผู้ 5 อัน

ผล ผลมีลักษณะเป็นรูปกลมรีหรือรูปไข่ มี 2 ลูก เป็นห้าเหลี่ยมและในเหลี่ยมจะมีท่อน้ำมัน 1 ท่อ

ใบโกฐหัวบัว
ใบโกฐหัวบัว ใบประกอบแบบขนนก

การขยายพันธุ์ของโกฐหัวบัว

การใช้ข้อของลำต้น ชอบอากาศร้อนชื้น ชอบดินหนาและลึก ระบายน้ำดี

ธาตุอาหารหลักที่โกฐหัวบัวต้องการ

ประโยชน์ของโกฐหัวบัว

โกฐหัวบัวเป็นสมุนไพรที่มีการนำมาใช้ในตำรับยาแผนโบราณของไทยหลายตำรับ และได้มีการนำมาใช้ในเครื่องยาไทย ที่เรียกว่า “พิกัดโกฐ” โกฐหัวบัวจัดอยู่ใน โกฐทั้งห้า(เบญจโกฐ) สรรพคุณโดยรวม ของยาที่ใช้ในพิกัดโกฐ คือ แก้ไข้ แก้ไข้ร่วมกับมีเสมหะ แก้หืดไอ แก้หอบ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง ขับลม แก้สะอึก บำรุงเลือด บำรุงกระดูก

ดอกโกฐหัวบัว
ดอกโกฐหัวบัว เป็นดอกช่อแบบซี่ค้ำร่มหลายชั้น ดอกสีขาว

สรรพคุณทางยาของโกฐหัวบัว

  • เป็นยาฟอกเลือด แก้เลือดน้อย
  • รักษาอาการปวดศีรษะหรือปวดศีรษะข้างเดียว
  • เป็นยาแก้เสมหะ
  • ช่วยแก้อาการปวดหัวใจ
  • ใช้เป็นยาขับลม
  • เป็นยาแก้ปวด แก้อาการปวดจากเลือดคั่ง แก้ปวดข้อ ปวดกระดูก
  • ทำให้หายปวดเมื่อยตามร่างกาย
  • เป็นยาแก้หวัด แก้ไอ วัณโรค อาเจียนเป็นเลือด
  • แก้โรคโลหิตจาง บำรุงโลหิต
เหง้ารากโกฐหัวบัว
เหง้ารากโกฐหัวบัวตากแห้ง

คุณค่าทางโภชนาการของโกฐหัวบัว

การแปรรูปของโกฐหัวบัว

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11809&SystemType=BEDO

Add a Comment