ขนานที่ ๑
ท่านให้เอา ลูกจันทน์ ๑ ดอกจันทน์ ๑ กานพลู ๑ ดีปลี ๑ เลือดแรด ๑ เลือดเลียง
ผา ๑ เกลือสินเธาว์ ๑ ตัวยาทั้ง ๗ อย่างนี้ เอาหนักอย่างละเท่าๆกัน นำมาบดเป็น
ผงเก็บไว้ใช้รับประทาน เวลารับประทานใช้ผงยาผสมกับน้ำต้มสุก รับประทานครั้ง
ละ ๑ ถ้วยชา เวลาก่อนอาหาร เช้า-เย็น
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงทวารหนัก คือ แก้ปวด แก้คัน แก้เลือดออก แก้ดากออก ได้ผลดีอย่าง
ชะงัดนักแล เจ้าของยาขนานนี้ใช้รักษาตัวเองได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ ๒
ท่านให้เอา หัวกระชายหนัก ๔ บาท เกลือทะเล (เกลือใส่แกง) หนัก ๖ บาท เนื้อมะ
ขามเปียกหนัก ๔ บาท ตัวยาทั้ง ๓ อย่างนี้ นำมาผสมกัน แล้วใส่หม้อดินต้มกับน้ำ
๓ ส่วน ต้มเคี่ยวให้เหลือน้ำ ๑ ส่วน รินน้ำยาใส่ขวดเก็บไว้ ใช้รับประทานก่อนนอน
ทุกคืน ภายในเวลา ๑ เดือน โรคริดสีดวงทวารหนักจะหายไปแล
ขนานที่ ๓
ท่านให้เอา ต้นยาสูบทั้งห้า กับต้นงวงช้างทั้งห้า (ถอนเอาทั้งต้นตลอดถึงราก) ตัวยา
ทั้ง ๒ อย่างนี้เอาอย่างละเท่าๆกัน นำมาล้างน้ำให้สะอาด ใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสม
ควร ต้มเคี่ยวให้เดือดสักครู่หนึ่ง แล้วยกลงเทน้ำยาใส่ภาชนะ รอให้น้ำยาอุ่นๆ นั่งแช่
ในน้ำยาวันละ ๕ นาที ต้องอุ่นยาก่อนใช้ยานี้ทุกครั้ง โรคริดสีดวงทวารหนักจะค่อยๆ
หายไปแล
ขนานที่ ๔
ท่านให้เอา แก่นหญ้ามือเหล็ก จำนวนมากพอสมควร นำมาสับเป็นชื้นเล็กๆ ใส่หม้อ
ดินต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานเป็นประจำ
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงทวารหนัก ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล เคยใช้รักษาได้ผลดีมามากแล้ว
ขนานที่ ๕
ท่านให้เอา บอระเพ็ด นำมาหั่นเป็นท่อนๆ จำนวน ๓ ถ้วยชา เกลือทะเล (เกลือใส่แกง)
๑ ถ้วยชา น้ำสะอาด ๓ ถ้วยชา นำมาใส่หม้อดินต้มเคี่ยวให้เหลือน้ำ ๑ ถ้วยชา ใช้น้ำ
ยารับประทานครั้งเดียวให้หมด
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงทวารหนัก ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ ๖
ท่านให้เอา ใบว่านเปราะหอม ๕ ใบ นำมาตำให้ละเอียด ผสมกับสุราพอสมควร หอผ้า
ขาวบางใช้สอดเข้าทางทวารหนักก็ได้ หรือคั้นเอาเฉพาะน้ำยาใช้รับประทานก็ได้
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงทวารหนัก ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ ๗
ท่านให้เอา หัวไพล ๑ ยาดำ ๑ ดินปะสิว ๑ ดีเกลือ ๑ เกลือทะเล (เกลือใส่แกง) ๑ ส้ม
มะขามเปียก ๑ ตัวยาทั้ง ๖ อย่างนี้ เอาหนักอย่างละ ๑ บาทเท่ากัน ผลมะกรูด (ต้มให้สุก
เสียก่อน) ๑ ลูก ตัวยาทั้ง ๗ อย่างนี้ นำมาตำผสมกันให้ละเอียด ปั้นเป็นลูกกลอนใช้รับประ
ทาน เวลาก่อนรับประทาน พึงเสกด้วยพระเจ้า ๕ พระองค์ (คือ นะ โม พุท ธา ยะ)
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงทวารหนัก ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ 8
ท่านให้เอา ใบสาบเสือ นำมาขยี้ผสมกับปูนแดง (ปูนแดงกินกับหมาก) ใช้อุดทวารหนัก
หลังจากอาบน้ำแล้ว และเวลาก่อนเข้านอน เพียง 3 คืนเท่านั้น
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงทวารหนัก (ริดสีดวงลำไส้) ซึ่งมีอาการปวดท้อง ท้องร้องโครกคราก และ
ถ่ายอุจจาระออกมาเป็นฟองเหลว ให้หายไปได้อย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ ๙
ท่านให้เอา จันทน์แดง ๑ จันทน์ขาว ๑ แก่นจำปา ๑ เครือส้มกุ้ง ๑ หัวยาข้าวเย็นเหนือ ๑
หัวยาข้าวเย็นใต้ ๑ เง่าสับปะรดขาว ๑ รากลำเจียก ๑ สารส้ม ๑ พริกไทยร่อน ๑ หัวจุกกระ
เทียม ๑ หัวจุกหอม ๑ ตัวยาทั้ง ๑๒ อย่างนี้ เอาหนักอย่างละเท่าๆกัน นำมาใส่หม้อดินต้ม
กับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เวลา เช้า- กลางวัน-เย็น วันละ ๓ เวลา
โรคริดสีดวงทวารหนักชนิดเลือดออก จะพลันหายไปภายใน ๗ วัน
สรรพคุณ
ชะงัดนักแล
ขนานที่ ๑๐
ท่านให้เอา เปลือกต้นกระตุ่ม ๓ เปลือก นำมาแช่ในภาชนะที่ใส่น้ำเกลือทะเล (เกลือใส่แกง)
ที่มีรสเค็มจัดๆ นั่งแช่ในภาชนะที่ใส่น้ำยานั้น ครั้งละประมาณ ๑๕ นาทีทุกวัน ประมาณ ๓
วัน หัวริดสีดวงทวารหนักจะหลุดออก และปรุงยานี้รักษาอีก ๑๐-๑๕ วัน โรคริดสีดวงทวาร
หนักจะหายขาด
สรรพคุณ
ชะงัดนักแล
ขนานที่ ๑๑
ท่านให้เอา ต้นและรากไม้รวก จำนวนมากพอสมควร นำมาล้างน้ำให้สะอาด ใส่หม้อดิน
ต้มกับน้ำพอสมควร ใส่เกลือทะเล (เกลือใส่แกง) เล็กน้อยประมาณให้มีรสเค็มนิดหน่อย ใช้
น้ำยารับประทานแทนน้ำดื่มทุกวัน ประมาณ ๑๕ วัน
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงทวารหนักที่เริ่มเป็น หรือเป็นมานานแล้ว ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล เคยใช้
รักษาตัวเองหายขาดมาแล้ว
ขนานที่ ๑๒
ท่านให้เอา กฤษณาไม้ตาตุ่ม (คือแก่นไม้ตาตุ่มที่ลงสีดำคล้ายๆไม้จันทน์แดง) นำมาสับ
เป็นชิ้นเล็กๆ ดองกับสุรา ๑ ขวดใหญ่ ดองไว้ ๓-๗ วัน ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วย
ชา เวลาก่อนเข้านอน เมื่อรับประทานยานี้หมดแล้ว หัวริดสีดวงจะหลุดออก
สรรพคุณ
โรคริดสีดวงทวารหนักจะหายขาด ชะงัดนักแล
ขนานที่ ๑๓
ท่านให้เอา น้ำมะเกลือ (คั้นออกจากลูกมะเกลือ) ๑ น้ำมันยาง ๑ น้ำต้นบอระเพ็ด (คั้นออก
จากเถาบอระเพ็ด) ๑ น้ำผึ้งแท้ ๑ ตัวยาทั้ง ๔ อย่างนี้ เอาอย่างละ ๑ ถ้วยกาแฟ นำมาผสม
กัน ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เวลาก่อนอาหารเช้า และก่อนนอน วันละ ๒ เวลา
ระยะเวลาประมาณ ๑๕ วัน
สรรพคุณ
โรคริดสีดวงทวารหนักทุกชนิด และโรคริดสีดวงจมูก จะหายไป ชะงัดนักแล
ขนานที่ ๑๔
ท่านให้เอา ยาดำ ๑ มหาหิงคุ์ ๑ การบูร ๑ ลูกกระวาน ๑ ลูกจันทน์ ๑ ตัวยาทั้ง ๕ อย่าง
นี้เอาหนักอย่างละ ๑ บาทเท่ากัน พริกไทยร่อน หนัก ๖ บาท ตัวยาทั้ง ๖ อย่างนี้ นำมาตำ
เป็นผง ผสมกับน้ำผลมะกรูด หรือผสมกับน้ำผึ้งแท้ก็ได้ ปั้นเป็นลูกกลอนขนาดเท่าเมล็ดข้าว
โพด ใช้รับประทานครั้งละ ๑-๒ เม็ด ทุกวัน
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงลำไส้ แก้ปวดท้อง ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ ๑๕
ท่านให้เอา ดอกคำฝอย ๑ ขิง ๑ ดีปลี ๑ สะค้าน ๑ ผลมะตูมแห้ง ๑ รากอังกาบเหลือง ๑
ตัวยาทั้ง ๖ อย่างนี้ เอาหนักอย่างละ ๑ บาทเท่ากัน นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอสมควร ใช้
น้ำยารับประทานครั้งละ ๑ ถ้วยชา เวลา เช้า-เย็น วันละ ๒ เวลา
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงลำไส้ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ ๑๖
ท่านให้เอา เปลือกกล้วยน้ำหว้า ๓ กำมือ เกลือทะเล (เกลือใส่แกง) ๑ กำมือ ตัวยาทั้ง ๒
อย่างนี้ นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำพอท้วมยา ต้มเคี่ยวประมาณ ๒๐ นาที ใช้น้ำยารับประ
ทานครั้งละ ๑ ถ้วยชาจีน เวลาก่อนอาหาร เช้า-เย็น
สรรพคุณ
แก้โรคริดสีดวงลำไส้ ซึ่งมีอาการปวดท้องเป็นประจำ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล เคยใช้รักษา
มามากรายแล้ว
ขนานที่ ๑๗
ท่านให้เอา หัวผักกาดขาว (หัวไชเท้า) สด ๑-๒ หัว นำมาล้างน้ำให้สะอาด ตัดหัวจุกทิ้ง
เสีย ตำให้ละเอียด คั้นเอาน้ำ ๑ ช้อนโต๊ะ ผสมกับน้ำผึ้งแท้ ๑ ช้อนโต๊ะ กวนให้เข้ากัน ใช้
รับประทาน เวลาก่อนนอน (เวลากลางคืน) ถ้าเริ่มเป็นใหม่ๆ ปรุงยานี้รับประทานเพียง ๓
ครั้งเท่านั้น โรคริดสีดวงทวารหนักชนิดเลือดออก และดากออก จะหายเป็นปลิดทิ้งทันที
ถ้าเป็นมานานแล้ว ให้ปรุงยานี้รับประทาน วันละ ๑ ครั้ง ทุกวันติดต่อกันประมาณ ๑๕ วัน
สรรพคุณ
โรคริดสีดวงทวารหนัก ชนิดเลือดออก และดากออก จะหายขาด ชะงัดนักแล
ที่มา : ตำรายาแผนโบราณ
โดยหมอพร (กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์)