ขนานที่ 1
ท่านให้เอา ยาดำ 1 ดีเกลือ 1 ดินประสิว 1 สารส้ม 1 ใบมะกา 1 ฝาง 1 ตัวยาทั้ง 6 อย่างนี้ เอาหนักอย่างละ 2 บาทเท่ากัน ฝักราชพฤกษ์ 3 ฝัก สมอทั้ง 3 (คือ สมอไทย 1 สมอเทศ 1 สมอพิเภก 1) อย่างละ 3 ลูก เปลือกหอยแครง 3 ฝา ตัวยาทั้ง 11 อย่างนี้ นำมาใส่หม้อดิน ต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ 1 ถ้วยชา
สรรพคุณ แก้โรคบุรุษ ชนิดเข้าข้อออกดอก ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ 2
ท่านให้เอา รากต้นมะกรูด หนัก 5 บาท รากต้มมะขามป้อม หนัก 5 บาท หัวข้าวเย็นเหนือ หนัก 12 บาท หัวข้าวเย็นใต้ หนัก 12 บาท กระดูกควายเผือก หนัก 5 บาท กำมะถันเหลือง หนัก 10 บาท ตัวยาทั้ง 6 อย่างนี้ นำมาใส่หม้อดินต้มกับน้ำ 3 ส่วน ต้มเคี่ยวให้เหลือน้ำ 1 ส่วน ใช้น้ำยารับประทานครั้งละ 1 ถ้วยชา เวลา เช้า-กลางวัน-เย็น วันละ 3 เวลา
สรรพคุณ แก้โรคบุรุษ ชนิดเข้าข้อออกดอก ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ 3
ท่านให้เอา กิ่งมะขามป้อม 1 กำมือ กิ่งมะยม 1 กำมือ สารส้ม หนัก 2 บาท หัวยาข้าวเย็นเหนือ หนัก 2 บาท หัวยาข้าวเย็นใต้ หนัก 2 บาท อ้อยแดงพอประมาณ ตัวยาทั้ง 6 อย่างนี้ นำมาใส่หม้อดิน ต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทาน
สรรพคุณ แก้โรคบุรุษ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ 4
ท่านให้เอา ต้นข่อย 1 ต้น (เอาทั้งต้นตลอดถึงราก) นำมาล้างน้ำให้สะอาด สับเป็นท่อนเล็กๆ หัวยาข้าวเย็นเหนือ และหัวยาข้าวเย็นใต้ เอาอย่างละเท่าๆกัน นำมาใส่หม้อดิน ต้มกับน้ำพอสมควร ใช้น้ำยารับประทานต่างน้ำชา เป็นประจำทุกวัน จนกว่าโรคจะหาย ชั่วเวลาไม่นาน
สรรพคุณ แก้โรคบุรุษ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล เคยใช้รักษาได้ผลดีมาแล้ว
ที่มา : ตำรายาแผนโบราณ
โดยหมอพร (กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์)