ขนานที่ 1
ท่านให้เอา เกลือทะเล (เกลือใส่แกง) นำมาอมไว้
สรรพคุณ แก้อาการไอให้หายไปได้อย่างอัศจรรย์นักแล
ขนานที่ 2
ท่านให้เอา ผลมะนาวสด นำมาผ่าซีก โรยเกลือป่น (เกลือทะเลสำหรับใส่แกง) รอให้เกลือละลายซึมซาบเข้าไปในเนื้อมะนาว แล้วเงยหน้าอ้าปาก บีบน้ำมะนาวลงไปในปาก ให้ไหลเข้าสู่ลำคอ
สรรพคุณ บำบัดอาการไอ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ 3
ท่านให้เอา ผลมะนาวสด นำมาผ่าซีก แล้วเอาด้านหน้าของซีกมะนาว รมควันไฟขี้ไต้ จนควันไฟจับดำ แล้วโรยเกลือป่น (เกลือทะเลสำหรับใส่แกง) รอให้เกลือละลายซึมซาบเข้าไปในเนื้อมะนาว แล้วเงยหน้าอ้าปากบีบน้ำมะนาวลงในปากให้ไหลลงสู่ลำคอ
สรรพคุณ บำบัดอาการไอ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ 4
ท่านให้เอา ลูกมะแว้งเครือสดๆ 5-6 ลูก นำมาเคี้ยวกลืนเฉพาะน้ำ จนหมดรสขม แล้วคายกากทิ้งเสีย
สรรพคุณ บำบัดอาการไอ ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ 5
ท่านให้เอา เกลือทะเล (เกลือใส่แกง) กับใบพลู (ใบพลูกินกับหมาก) ตัวยา 2 อย่างนี้ เอาอย่างละพอสมควร นำมาเคี้ยวอมไว้ กลืนน้ำยาลงคอบ้าง 2-3 ครั้ง
สรรพคุณ แก้โรคไอเพราะเป็นหวัด ได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ขนานที่ 6
ท่านให้เอา น้ำผึ้งแท้ 2 ช้อนคาว กับน้ำมะนาว 1 ซีก นำมาบีบน้ำมะนาวผสมกับน้ำผึ้ง กวนให้เข้ากันดีแล้ว ใช้รับประทานครั้งเดียวให้หมด อาการไอจะพลันหายไปทันที
สรรพคุณ ชะงัดนักแล
ขนานที่ 7
ท่านให้เอา ใบต้นรางจืด 1 กำมือ นำมาล้างน้ำให้สะอาด ตำให้แหลกคั้นเอาน้ำผสมกับน้ำซาวข้าว ประมาณครึ่งแก้วกาแฟ กวนให้เข้ากันใช้รับประทาน
สรรพคุณ แก้โรคไอให้หายไป ไดัผลดีอย่างชะงัดนักแล เคยใช้รักษาได้ผลดีมามากแล้ว
ขนานที่ 8
ท่านให้เอา แง่งขิง 1 หัวหอม 1 เกลือทะเล (เกลือใส่แกง) 1 ตัวยาทั้ง 3 อย่างนี้เอาอย่างละพอสมควร นำมาตำให้ละเอียด ผสมกับน้ำผึ้งแท้ใช้รับประทาน
สรรพคุณ แก้อาการไอได้ผลดีอย่างชะงัดนักแล
ที่มา : ตำรายาแผนโบราณ
โดยหมอพร (กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์)