กลอย หัวกลอย ไม้เถาเลื้อยพันต้นไม้อื่น อร่อยซ่อนพิษ

กลอย หัวกลอย ไม้เถาเลื้อยพันต้นไม้อื่น อร่อยซ่อนพิษ

ชื่ออื่นๆ : มันกลอย กลอยข้าวเหนียว กลอยหัวเหนียว (นครราชสีมา) กลอยนก (เหนือ) กลอยไข่ (ตะวันออกเฉียงเหนือ)

ต้นกำเนิด : –

ชื่อสามัญ : มันกลอย

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Dioscorea hispida Dennst.

ชื่อวงศ์ : Dioscoreaceae

ลักษณะของกลอย

กลอย เป็นไม้เถา ลำต้นกลม มีหนาม หัวใต้ดิน ส่วนมากกลม เปลือกสีเทาหรือสีฟาง เนื้อขาว หรือเหลืองอ่อน อมเขียว เป็นพิษ ปริมาณสารพิษจะแตกต่างกันไป ในช่วงฤดูฝน (เดือนสิงหาคม) จะมีพิษมากที่สุด และในฤดูร้อน (เดือนเมษายน) จะมีพิษน้อยที่สุด ต้น เป็นไม้เถาเลื้อยพันต้นไม้อื่น ไม่มีมือเกาะลำต้นมีหนามเล็ก ๆ กระจายทั่วไปและมีขนนุ่ม ๆ สีขาวปกคลุม มีหัวอยู่ใต้ดินลักษณะทรงกลมรี มีรากเล็ก ๆ กระจายทั่วทั้งหัว มี 3-5 หัวต่อต้นเปลือกหัวบางสีน้ำตาลออกเหลือง
– ใบ เป็นใบประกอบก้านใบยาว 10-15 เซนติเมตร มีใบย่อย 3 ใบรูปรีปลายใบแหลมขอบใบเรียบเส้นใบนูน ผิวใบสากมือ มีขนนุ่ม ๆ ปกคลุม ความกว้างของใบ 3-5 เซนติเมตร ยาว 8-10 เซนติเมตร
– ดอก เป็นดอกช่อออกตามซอกใบ ก้านดอกเดี่ยวยาวห้อยย้อยลงมา มีดอกเล็ก ๆ ติดบนก้าน ดอกจำนวน 30-50 ดอก- ผล คล้ายผลมะเฟืองมี 3 พู แต่ละพูมี 1 เม็ดเมื่อแก่แตกได้เอง
– เมล็ด ลักษณะกลมแบน มีปีกนางใสรอบเมล็ด ช่วยในการปลิวตามลม

การขยายพันธุ์ของกลอย

ใช้เมล็ด/ใช้เมล็ด

ธาตุอาหารหลักที่กลอยต้องการ

–

ประโยชน์ของกลอย

ประโยชน์เป็นอาหาร ต้องใช้ความชำนาญและเวลามาก โดยมีการหั่นเป็นชิ้นบางๆ นำไปล้างในน้ำไหล หรือต้มในน้ำเกลือโดยเปลี่ยนน้ำล้างหลายหน รวมทั้งการทดสอบในขั้นตอนสุดท้ายก่อนนำไปใช้ประโยชน์ให้แน่ใจว่าไม่มีสารพิษเหลืออยู่

สรรพคุณทางยาของกลอย

สารพิษพืชในสกุลจะมีสารพิษ คือ dioscorine ในปริมาณที่แตกต่างกันแล้วแต่ species ในหัวกลอยจะมี dioscorine ในปริมาณมาก หัวกลอยแห้งและลอกเปลือกออก แล้ว จะมีแอลคาลอยด์ที่เป็นพิษ อาการทางพิษ หากรับประทานหัวกลอยมาก จะกดระบบทางเดินหายใจ และทำให้ตายได้ (4) จากรายงานการวิจัยของ วรา จันทร์ศิริศรี และคณะ ฉีดน้ำสกัดกลอยเข้าทางเส้นเลือดดำของหนูถีบจักร พบว่ากลอยจะไปกระตุ้นในระยะแรก ตามมาด้วยการกดระบบประสาทส่วนกลาง การเคลื่อนไหว (motor activity) ลดลงภายหลังฉีดน้ำสกัดกลอยในขนาดที่เริ่มทำให้เกิดพิษ (กดระบบประสาทส่วนกลางเพียงอย่างเดียว) แต่ถ้าฉีดในขนาดสูงมากจนสัตว์ทดลองตาย หนูถีบจักรจะชักในระยะแรก แล้วในที่สุดจะตายเนื่องจากระบบการหายใจถูกกด

คุณค่าทางโภชนาการของกลอย

–

การแปรรูปของกลอย

กลอยสามารถนำมาแปรรูปทำเป็น กลอยแห้ง ข้าวเหนียวกลอย อย่างที่หลายๆท่านเคยรับประทาน

เกษตรตำบล ศูนย์รวมความรู้การเกษตร ปลูกได้ ขายเป็น เน้นเกษตรอินทรีย์ เทคโนโลยีเกษตร กับกลอย

References : www.bedo.or.th

รูปภาพจาก : www.vcharkarn.com

เรียบเรียงข้อมูลโดย :  เกษตรตำบล.คอม