ลักษณะประจำวงศ์
ไม้พุ่มหรือไม้ต้น มีกลิ่นหอม มักเป็นไม้เนื้อแข็ง ไม่มีหูใบ ใบเดี่ยวมีจุดใสบนใบ (บางครั้งเห็นไม่ชัด) ดอกออกเป็นช่อ ดอกสมบูรณ์เพศหรือแยกเพศ สมมาตรตามรัศมี กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 4 หรือ 5 กลีบ แยกจากกัน จานดอก เกสรเพศผู้ มี 4 หรือ 5 อัน รังไข่ติดเหนือวงกลีบ รังไข่มี 4 ช่อง หรือมากกว่านั้น ที่ปลายยอด เกสรเพศเมียเป็นตุ่ม ผลมีผิวหนาเป็นมัน มีเนื้อหยาบ เป็นแบบผลแห้งแตก ผลเมล็ดเดียวแข็ง หรือผลแบบส้ม
ลักษณะเด่นของวงศ์
ไม้พุ่มหรือไม้ต้น มีกลิ่นหอม ใบเดี่ยวหรือใบประกอบ ใบมีน้ำมันเป็นจุดใส กลีบดอกส่วนมากมีสีขาว ที่จานฐานดอกมีต่อมน้ำหวาน รังไข่จักเป็นพูลึก 2-5 พู
วงศ์ใกล้เคียง-ลักษณะที่แตกต่าง
- Burseraceae – ไม่มีจุดใสบนใบ พืชมีน้ำยาง
- Meliaceae – อาจมีจุดใสที่ใบ แต่เกสรเพศผู้เชื้อมติดกันเป็นมัด
- Simaroubaceae – ไม่มีจุดใสที่ใบ เกสรเพศเมียแยกจากกัน
การกระจายพันธุ์
- สกุล Acronychia ไม้ต้น ไม้พุ่ม พบในป่าดิบชื้นที่ต่ำและป่าดิบเขาต่ำ
- สกุล Citrus ไม้พุ่ม ไม้ต้นขนาดเล็ก ตามลำต้นหรือกิ่งหนาม พบในป่าดิบชื้นที่ต่ำ มักนิยมปลูก
- สกุล Glycosmis ไม้พุ่มพบในป่าดิบชื้นที่ต่ำและเขาหินปูน
- สกุล Melicope ไม้ต้นขนาดเล็ก พบในป่าดิบชื้นที่ต่ำและป่าดิบเขาต่ำ มักพบในป่ารุ่นสอง
- สกุล Zanthoxylum ไม้เลื้อย ไม้ต้นตามลำต้นหรือกิ่งหนาม พบในป่าดิบชื้นที่ต่ำที่เป็นป่ารุ่นสอง
ประโยชน์
ผลกินได้ได้แก่ สกุล Aegle, Citrus, Fortunella, Limonia เป็นสมุนไพร ได้แก่ สกุล Ruta, Citrus, Clausena, Murraya, Zanthoxylum เป็นไม้ประดับ ได้แก่ สกุล Murraya, Skimmia ใช้เนื้อไม้ ได้แก่ สกุล Flindersia, Zanthoxylum
สามารถติดตามความรู้เเกี่ยวกับการเกษตร เพิ่มเติมได้ที่ เกษตรตำบล.คอม
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : www.dnp.go.th
ภาพประกอบ : www.flickr.com
วงศ์ส้ม ได้แก่ ต้นส้มเขียวหวาน ต้นส้มมือ กะอวม หัสคุณ ส้มจี๊ด มะนาว เป็นต้น