หญ้าผมยุ่ง เป็นผักพื้นบ้านของจังหวัดระยอง ทั้งต้นมีสรรพคุณทางยา

หญ้าผมยุ่ง

ชื่ออื่นๆ : กระชับ, มะขะขัดน้ำ (ภาคเหนือ), หญ้าผมยุ่ง (เชียงใหม่) ขี้อัน,เกี๋ยงน้ำ (ภาคเหนือ-ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ), ขี้อันน้ำ (นครพนม), ขี้อันดอน (ขอนแก่น,เลย), ขี้ครอก (ราชบุรี)

ต้นกำเนิด : อเมริกาเหนือ

ชื่อสามัญ : ผักกระชับ

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Xanthium strumarium Linn.

ชื่อวงศ์ : Compositae

ลักษณะของหญ้าผมยุ่ง

ต้น  เป็นไม้ล้มลุก อายุหลายปี สูงประมาณ 1 เมตร ลำต้นตั้งตรงเป็นริ้ว กิ่งก้านมีขนขึ้นประปราย

ใบ  ใบมีลักษณะคล้ายรูปสามเหลี่ยม ใบจักเว้าเป็น 3-5 แฉก ริมขอบใบหยิกเป็นซี่ฟันปลา เนื้อใบบาง พื้นผิวหลังและใต้ท้องใบหยาบสาก

ดอก  เรียงแบบช่อกระจะบนแกนเดียว มีเพศเดียว ดอกเพศผู้และเพศเมียอยู่ในต้นเดียวกัน  ช่อดอกเพศผู้ออกที่ปลายกิ่ง  มีลักษณะค่อนข้างกลม ขนาดเล็ก  กลีบดอกสีขาว  ดอกเพศเมียจะออกบริเวณง่ามใบ มีริ้วประดับเป็นรูปรี

ผล  รูปไข่หรือรูปรี มีหนามรูปตะขอและขนละเอียด ปลายผลเป็นจะงอยแหลม 2 อันไม่มีก้าน

การขยายพันธุ์ของหญ้าผมยุ่ง

ใช้เมล็ด

ก่อนเพาะให้นำเมล็ดไปแช่น้ำนานประมาณ 3 เดือน ในขั้นตอนการเพาะจะขุดดินเป็นร่องลึกประมาณ 25 เซนติเมตร กว้าง 1 เมตร ความยาวตามต้องการ แล้วโรยทรายหรือแกลบลงในท้องร่อง จากนั้นก็หว่านเมล็ดที่แช่แล้วลง แล้วโรยทรายปิดบางๆ และปิดท้องร่องด้วยทางมะพร้าวให้ได้รับแสงร่ำไร ใช้เวลานาน 7-15 วัน เมล็ดจะงอก

ธาตุอาหารหลักที่หญ้าผมยุ่งต้องการ

ประโยชน์ของหญ้าผมยุ่ง

เป็นผักพื้นบ้านของจังหวัดระยอง ต้นอ่อนใส่ในแกงส้ม กินกับน้ำพริก หรือผัดน้ำมันหอย

สรรพคุณทางยาของหญ้าผมยุ่ง

• ต้น รสเย็นเฝื่อน แก้ไข้จับสั่น ขับเหงื่อ ขับน้ำลาย ระงับประสาท แก้ไขข้ออักเสบ แก้ปวด
  ประจำเดือน แก้มุดเกิด แก้โรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ แก้กระเพาะอักเสบ แก้ปวด
  กล้ามเนื้อรักษารโรคหิด แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย แก้หวัด แก้ปวดศรีษะ ปวดหู ตำพอก
  แผลแก้ปวดบวม ต้มเอาน้ำล้างอผล ฆาเชื้อโรคบาดแผล
• ใบ รสเย็นเฝื่อน แก้โรคเกี่ยวกับต่อมน้ำเหลือง เริม งูสวัด พอกแก้ปวดบวม แก้พิษแมลงกัด
  ต่อย สมานแผล ห้ามเลือด ดับพิษร้อน แก้ไข้ ขับปัสสาวะ
• ราก รสขมเย็น เจริญอาหาร แก้วัณโรคต่อมน้ำเหลือง และ มะเร็ง สมานแผล ห้ามเลือด ดิบ
  พิษร้อน แก้ไข้ ขับปัสสาวะ
• ผล รสเย็นเฝื่อน แก้ไข้ทรพิษ บำรุงกำลัง แก้ริดสีดวงจมูก ระงับการเกร็งของกล้ามเนื้อ แก้
  ปวดในโรคไจจ้ออักเสบ แก้อัมพาต แก้ลมพิษ แก้โรคท้องมาน ขับเหงื่อ แก้ร้อนใน
  เมล็ด รสเฝือน แก้โรคเรื้อน

คุณค่าทางโภชนาการของหญ้าผมยุ่ง

การแปรรูปของหญ้าผมยุ่ง

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11449&SystemType=BEDO
https://www.flickr.com