น้อยหน่าเครือ เป็นผลไม้ป่า ผลสุกมีรสชาติเปรี้ยว อมหวาน-พืชหายาก

น้อยหน่าเครือ

ชื่ออื่นๆ : น้อยหน่าเครือ

ต้นกำเนิด : พบในพื้นที่สูงทางภาคเหนือ ที่มีอากาศหนาวเย็น บริเวณป่าธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ ใกล้แหล่งน้ำ มีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 1,000 – 1,200 เมตร

ชื่อสามัญ :

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Kadsura spp.

ชื่อวงศ์ : Schisandraceae

ลักษณะของน้อยหน่าเครือ

ต้นน้อยหน่าเครือ พืชป่าที่มีผลคล้ายน้อยหน่าเป็นไม้เถาเลื้อย เถามีสีน้ำตาลเข้ม เลื้อยพันกับต้นไม้ใหญ่ ถากดูเนื้อไม้ข้างในมีสีชมพูอมแดง

ใบ  เป็นใบเดี่ยว รูปรีหรือค่อนข้างรูปไข่ เนื้อใบหนาคล้ายหนังหรือบางคล้ายกระดาษโคนใบรูปลิ่มหรือรูปลิ่มกว้าง ขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ปลายใบเรียวแหลม หรือหรือแหลมสั้นๆ

ดอก เป็นดอกแยกเพศ บนต้นเดียวกัน ออกที่ซอกใบ มีก้านดอก กลีบดอกสีขาว แต้มสีชมพูที่ปลายกลีบ

ผล คล้ายน้อยหน่า มีสีผลหลากหลาย เช่น สีแดง สีเขียว และสีเขียวครีม ผลมีคาร์เพลแยก ใน 1 คาร์เพล มีเมล็ด 1 – 2 เมล็ด รูปร่างเมล็ดค่อนข้างกลม

การขยายพันธุ์ของน้อยหน่าเครือ

1. การเพาะเมล็ด นำเมล็ดน้อยหน่าเครือที่แก่สมบูรณ์ ไปแช่ตู้เย็นไว้ประมาณ 1 อาทิตย์ จากนั้นนำมาเพาะโดยใช้ขุยมะพร้าวเป็นวัสดุเพาะ รดน้ำให้ชุ่ม จากนั้นคลุมพลาสติกไว้ ประมาณ 2 เดือน ต้นกล้าจะเริ่มงอกขึ้นมา
2. การตอนกิ่ง คัดเลือกเถาน้อยหน่าเครือที่กึ่งอ่อนกึ่งแก่ (เถาจะมีสีน้ำตาลปนเขียว) จากนั้นทำการตอนเหมือนไม้อื่นๆ ตามปกติ ทิ้งไว้ประมาณ 5 – 6 เดือน จะเริ่มเห็นรากแตกออกมา

การให้ผลผลิต

• กลุ่มที่ 1 ผลสุกสีแดง ผลย่อยสีแดง ออกดอกช่วงเดือนพฤศจิกายน ให้ผลผลิตเดือนมกราคม – กุมภาพันธ์
• กลุ่มที่ 2 ผลสุกสีเขียวครีม ผลย่อยสีแดงและขาว ออกดอกช่วงเดือนพฤษภาคม ให้ผลผลิตเดือนกันยายน – ตุลาคม
• กลุ่มที่ 3 ผลสุกสีเขียวครีม ผลย่อยสีชมพูและขาว ออกดอกช่วงเดือนพฤษภาคม ให้ผลผลิตเดือนกันยายน – ตุลาคม
• กลุ่มที่ 4 ผลสุกสีเขียว ผลย่อยสีขาว ออกดอกช่วงเดือนพฤษภาคม ให้ผลผลิตเดือนกันยายน – ตุลาคม

ธาตุอาหารหลักที่น้อยหน่าเครือต้องการ

ประโยชน์ของน้อยหน่าเครือ

ผลสุก นิยมนำมารับประทานสด มีรสชาติเปรี้ยว อมหวาน  ผลน้อยหน่าเครืออุดมไปด้วยแร่ธาตุและสารอาหารต่างๆ เช่น วิตามินซี  คาร์โบไฮเดรต เส้นใยอาหาร และ แคลเซียม เป็นต้น ภายในผลน้อยหน่าเครือยังมีสารต้านอนุมูลอิสระโพลีฟีนอล และแอนโทไซยานินมีส่วนช่วยควบคุมการทำงานต่างๆ ในร่างกายให้เป็นปกติ เช่น สุขภาพสมอง รักษาสมดุลในร่างกาย ช่วยชะลอความเสื่อมของระบบประสาท หลอดเลือดสมอง โรคหัวใจ และหลอดเลือด

สรรพคุณทางยาของน้อยหน่าเครือ

• เถา นำมาต้มหรือแช่น้ำอาบช่วยรักษาโรคอัมพฤกษ์อัมพาต
• ส่วนประเทศจีนนำ เถาและราก มาใช้เป็นสมุนไพร รักษาโรคทางเดินอาหารและไขข้ออักเสบ
• นอกจากนี้ยังมีรายงานวิจัยว่าสารสกัดจากเมล็ดน้อยหน่าเครือ มีประสิทธิภาพในการต้านเนื้องอก ต้านเชื้อ HIV และ ไวรัสตับอักเสบ (Liu, & Li, 1995 ; Gao et al., 2008)

คุณค่าทางโภชนาการของน้อยหน่าเครือ

การแปรรูปของน้อยหน่าเครือ

สามารถนำมาแปรรูปเป็นน้ำผลไม้ แยม และไวน์ได้

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=9979&SystemType=BEDO
https://www.hrdi.or.th