การปลูกมะม่วงมันขุนศรี รสชาติมะม่วง สายพันธุ์โบราณ

มะม่วงมันขุนศรี

ชื่ออื่นๆ : มะม่วงมันขุนศรี

ต้นกำเนิด :  ย่านตลิ่งชัน เขตบางกอกน้อย ฝั่งธนบุรี และแถบ อ.ไทรน้อย จ.นนทบุรี

ชื่อวิทยาศาสตร์ :  Mangifera indica L.

ชื่อวงศ์ : ANACARDIACEAE   

ลักษณะของมะม่วงมันขุนศรี

ต้น  ไม้ยืนต้น มีความสูงประมาณ 10-20 เมตร หรือมีขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ เปลือกมีสีน้ำตาลอมดำ พื้นผิวขรุขระ แตกเป็นร่อง 

ใบ  ใบเดี่ยวสีเขียวลักษณะคล้ายหอก ออกเรียงกันเป็นคู่ ๆ ตามก้านใบ ขอบใบเรียบไม่มีหยัก ฐานใบมน ปลายใบแหลม เนื้อใบหนา

ดอก เป็นดอกช่อแยกแขนง ดอกประกอบด้วยดอกไม่สมบูรณ์เพศและดอกสมบูรณ์เพศในช่อเดียวกัน กลีบดอกมี 5 กลีบ กลีบลี้ยงมี 5 กลีบ ดอกไม่สมบูรณ์เพศมีเกสรตัวผู้ 5 อัน เป็นหมัน 4 อัน ดอกสมบูรณ์เพศมีเกสรตัวผู้ 5 อัน มีเกสรตัวเมีย 1 อัน มีกลีบดอกสีขาวเหลือง ออกดอกเดือนธันวาคม

ผล  ผลเป็นรูปกลมรีและยาว ปลายผลจะเรียวแหลมและงอนมาก ส่วนหัวผลจะป้านไปด้านหลังดูคล้าย “ตัวเอส” ผลดิบเป็นสีเขียวมีนวล รสชาติเปรี้ยวจัด ผลสุกเป็นสีเหลือง เนื้อในสีเหลืองปนส้มเล็กน้อย รสหวานปนเปรี้ยวนิดๆ ไม่มีเสี้ยน มีกลิ่นหอมรับประทานอร่อยคล้ายมะม่วงพิมเสนมัน ให้ผลผลิตในเดือนเมษายน – เดือนพฤษภาคม

การขยายพันธุ์มะม่วงมันขุนศรี

การเพาะเมล็ด, ตอนกิ่งและทาบกิ่งเสียบยอด

การปลูกมะม่วงมันขุนศรี

การปลูกมะม่วงมันขุนศรี ควรปลูกในช่วงเดือนพฤษภาคมเป็นต้นไป เพราะเป็นช่วงฤดูฝน เน้นการใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมักรองก้นหลุมทุกครั้งและควรกลบดินให้พูนโคนต้น และมีไม้ค้ำยันกันต้นโค่นในระยะแรกเริ่ม รดน้ำวันละ 1 ครั้งจนกว่าลำต้นจะตั้งตรงจึงค่อยเว้นระยะการให้น้ำเหลือเพียง สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง หมั่นกำจัดวัชพืช ตัดแต่งกิ่งไม่ให้หนาทึบเกินเพื่อป้องกันการเกิดโรค และหากพบโรคพืชส่วนไหนของต้นให้รีบตัดออกและทำลายในทันที ระหว่างรอเก็บเกี่ยวผลผลิต ก็อย่าลืมปลูกพืชผักสวนครัวแบบผสมผสาน เพื่อเก็บเกี่ยวผลผลิตไว้ใช้ในครัวเรือนและอาจนำไปขายเป็นรายได้กันด้วย

การดูแลรักษามะม่วงมันขุนศรี

เพื่อให้ผลผลิตมะม่วงรุ่นต่อไปเจริญเติบโตอย่างสมบูรณ์ หลังหมดฤดูการเก็บเกี่ยวในแต่ละปี ต้องทำการตัดแต่งกิ่ง ใกล้ฝนลงก็จะเริ่มให้ปุ๋ยรอบแรก 1 ครั้ง โดยเน้นให้ปุ๋ยอินทรีย์ หว่านรอบทรงพุ่ม ต้นละไม่เกิน 5 กก. เมื่อหมดฝน จึงเริ่มราดสารแพคโคลบิวทราโซล เพื่อเพิ่มการเจริญเติบโตของราก เร่งให้เกิดดอก ทำให้ออกลูกเร็ว

หลังราดสารไปได้ 45 วัน ต้นมะม่วงก็จะเริ่มออกช่อ จะฉีดพ่นสารโปแตสเซียมไนเตรทให้กับต้นมะม่วงเพื่อเร่งการออกช่อดอกได้เร็วกว่าปกติประมาณ 15-20 วัน โดยไม่เป็นอันตรายต่อต้นมะม่วงแต่ประการใด ช่วงที่มีผลมะม่วงลูกเล็ก จะฉีดสารฆ่าแมลงบ้าง เพื่อป้องกันปัญหาหนอนเจาะผล เมื่อผลโตมากขึ้น จะใช้สารกระเพาแขวนไว้ที่ต้นมะม่วง เพื่อขับไล่แมลงวันทอง ที่นี่ปลูกมะม่วงโดยอาศัยน้ำฝนตามธรรมชาติ เนื่องจากมะม่วงเป็นพืชที่มีรากลึก จึงสามารถหาแหล่งน้ำได้เอง จึงไม่จำเป็นต้องให้น้ำอีก

ประโยชน์ของมะม่วงมันขุนศรี

• มะม่วงมันขุนศรี เป็นมะม่วงพันธุ์โบราณ มีจุดเด่นด้านรสชาติ ทานได้ทั้งผลดิบและผลสุก นิยมปลูกกันมาแต่โบราณ
• ผลอ่อนที่ยังดิบ จะมีรสเปรี้ยวจัด ฉ่ำน้ำ และเนื้อกรอบ นิยมนำมะม่วงผลอ่อนไปปอกเปลือกและสับซอยเป็นเส้นฝอย เพื่อปรุงรสเป็นมะม่วงยำ หรือนำไปฝานเป็นชิ้นๆ เพื่อจิ้มกับพริกเกลือป่น หรือจิ้มน้ำปลาหวาน
• มะม่วงมันขุนศรี มีรสชาติเด่น 3 รส คือ หวาน มัน เปรี้ยว สำหรับมะม่วงเขียวเสวย แม้ผลที่แก่จัดจะมีรสมันเหมือนกัน แต่เปรียบเทียบรสชาติแล้ว มะม่วงมันขุนศรี จะมีเนื้อกรอบกว่า เนื้อแป้งน้อยกว่ามะม่วงเขียวเสวย เวลาใช้มีดฝานเนื้อมะม่วงมันขุนศรี จะไม่เห็นเนื้อแป้งติดบนใบมีด เลย เวลาปอกจะมีน้ำออกมารสชาติหวาน เนื้อมะม่วงกรอบอร่อย
• มะม่วงมันขุนศรี จะมีลักษณะทรงผล แหลมและงอน ส่วนหัวผลจะป้านไปทางด้านหลังมาก ทำให้ดูคล้ายตัวอักษรภาษา อังกฤษรูปตัว เอส ผลดิบสีเขียวมีนวล ผลสุกเป็นสีเหลืองอมส้มนิดๆ  นิยมปลูกกันมาแต่โบราณ
• นิยมนำไปรับประทานคู่กับข้าวเหนียวมูล

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : www.opsmoac.go.th, http://blog.arda.or.th/
ภาพประกอบ : www.flickr.com, www.pantip.com