กำชำ หรือ มะหวด ผลไม้บ้านๆ น่ารับประทาน

กำชำ หรือ มะหวด ผลไม้บ้านๆ น่ารับประทาน

ชื่ออื่นๆ : กำซำ, กำจำ, ชันรู, มะหวดบาท, มะหวดลิง, ซำ, นำซำ, มะจำ, มะหวดป่า, หวดคา, สีฮอกน้อย

ต้นกำเนิด : จีนตอนใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ชื่อสามัญ : มะหวด

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lepisanthes rubiginosa Leenh.

ชื่อวงศ์ : Sapindaceae

กำชำ หรือ มะหวด ผลไม้บ้านๆ น่ารับประทาน
ลูกกำชำ

ลักษณะของกำชำหรือมะหวด

ลักษณะทั่วไปของกำชำ เป็น ไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง 5-10 ม. ขนาด ทรงพุ่ม 5-10 ม. ผลัดใบ ทรงพุ่มกลม หรือรูปไข่ เปลือกต้นสีน้ำตาล เข้ม หรือสีน้ำตาลแดง แตกสะเก็ดและหลุดล่อนเป็นแผ่นบาง

ใบกำชำ ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ เรียงเวียนสลับ แกนกลางใบ ประกอบยาว 10-30 ซม. ใบย่อย 3-6 คู่ เรียงแบบตรงกันข้ามหรือเยื้องกันเล็กน้อย รูปไข่แกมขอบขนาน กว้าง 3-5 ซม. ยาว 7-12 ซม. ปลายใบติ่งแหลม โคนใบสอบและเบี้ยว แผ่นใบบางแต่ค่อนข้างเหนียว และย่นเป็นลอน สีเขียวเข้ม ผิวใบด้านล่างสีอ่อนกว่า มีขนนุ่มปกคลุม ใบอ่อนสีนํ้าตาลอมเขียว

ดอกกำชำ สีขาว ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงที่ซอกใบใกล้ปลายกิ่ง และปลายกิ่ง ช่อดอกตั้งยาว 30-50 ซม. ดอกย่อยขนาดเล็ก กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปครึ่งวงกลม กลีบนอก 2 กลีบ เล็กกว่ากลีบใน กลีบดอก 5 กลีบ โคนแคบมีขนและมีเกล็ดเล็กๆ เกสรเพศผู้ 8 อัน เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 0.8-1 ซม. ออกดอกเดือน ก.พ.-มี.ค.

ผลกำชำ ผลสดแบบมีเนื้อเมล็ดเดียว ทรงกลมค่อนข้างยาว ปลายมน กว้าง 0.5-1 ซม. ยาว 1.5-2 ซม. สีเขียว เมื่อสุกสีส้มแดงและม่วงอมดำ ผิวเกลี้ยงเปลือกและเนื้อบาง เมล็ดกลมรี สีน้ำตาลอ่อนเป็นมัน ติดผลเดือน เม.ย.-พ.ค. ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดและใช้เมล็ดสด

การขยายพันธุ์ของกำชำหรือมะหวด

ใช้เมล็ด/การขยายพันธ์โดยการเพาะเมล็ด

ธาตุอาหารหลักที่กำชำหรือมะหวดต้องการ

ประโยชน์ของกำชำหรือมะหวด

  • ราก : รักษาฝีภายในบดเป็นผงละเอียดแล้วใช้ภายนอกเป็นยาแก้คัน  ใช้ในท้องถิ่นเพื่อหน้าผากสำหรับไข้, ปวดหัว ยาต้ม, สำหรับเด็กทรมานจากการสูญเสียความกระหายพร้อมกับสีขาวเคลือบลิ้นแห้งและมีแผลร้อนในในปากและลำคอ การรักษาอาการไออาการกระตุก
  • ผลไม้ : ยาชูกำลัง

สรรพคุณทางยาของกำชำหรือมะหวด

  • ใบ ผสมกับสมุนไพรอื่น ต้มน้ำดื่มแก้ซาง
  • รากใช้แก้ไข้ แก้พิษฝีภายใน ตำพอกที่หัวแก้ไข้และโรคผิวหนัง
  • เมล็ดแก้โรคไอหอบ ซางเด็ก
  • ผล เป็นยาชูกำลัง ส่วน
  • ผลสุก แก้อาการท้องร่วง

คุณค่าทางโภชนาการของกำชำหรือมะหวด

การแปรรูปของกำชำหรือมะหวด

เกษตรตำบล ศูนย์รวมความรู้การเกษตร ปลูกได้ ขายเป็น เน้นเกษตรอินทรีย์ เทคโนโลยีเกษตร กับกำชำ

References : www.bedo.or.th

รูปภาพจาก : www.bloggang.com

เรียบเรียงข้อมูลโดย :  เกษตรตำบล.คอม

2 Comments

Add a Comment