ชะมดต้น ต้นมีขนสีขาวขึ้นปกคลุม เมล็ดสามารถช่วยเจริญอาหาร เป็นยาบำรุงธาตุ

ชะมดต้น

ชื่ออื่นๆ : เทียนชะมด, ชะมัดต้น, ฝ้ายผี, จั๊บเจี๊ยว, หวงขุย

ต้นกำเนิด :

ชื่อสามัญ : Musk Mallow, Muskseed, Abel Musk

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Abelmoschus moschatus Medik. subsp.moschatus

ชื่อวงศ์ :  Malvaceae

ลักษณะของชะมดต้น

ต้น เป็นพรรณไม้ล้มลุก เนื้ออ่อน หรือไม้พุ่ม ลำต้นมีความสูงได้ประมาณ 1-2 เมตร ทั้งต้นมีขนสีขาวขึ้นปกคลุม

ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ใบมีลักษณะเป็นหยักหรือเป็นแฉกประมาณ 3-5 แฉก ใบบริเวณยอดต้นมีแฉกเล็กและเร็วกว่าใบที่อยู่บริเวณโคนต้นและกลางต้น ลักษณะของใบเป็นรูปดาวหรือรูปฝ่ามือ ปลายใบแหลม โคนใบเว้าเข้าหากันคล้ายรูปหัวใจ ส่วนขอบใบจักเป็นฟันเลื่อยไม่เป็นระเบียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 6-15 เซนติเมตร ผิวใบสากและมีขนกระจายทั้งสองด้าน หูใบเป็นเส้นด้าย ยาวประมาณ 7-15 มิลลิเมตร

ดอก ออกเป็นดอกเดี่ยวบริเวณซอกใบ ก้านดอกยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร ริ้วประดับมี 6-12 อัน ลักษณะเป็นรูปเส้นด้ายหรือรูปใบหอก ยาวประมาณ 8-13 มิลลิเมตร โค้งเข้า ส่วนกลีบเลี้ยงเป็นรูปใบหาย ยาวได้ประมาณ 2-3 เซนติเมตร แยกจรดโคนด้านเดียว ปลายกลีบมี 5 แฉกตื้นๆ ด้านนอกมีขนสั้นนุ่ม ส่วนกลีบดอกเป็นสีเหลืองนวลและมีสีม่วงเข้มหรือสีม่วงแดงตรงกลางทั้งด้านในและด้านนอก กลีบเป็นรูปไข่กลีบ ดอกเมื่อบานจะมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 7-12 เซนติเมตร เส้าเกสรเกลี้ยงยาวประมาณ 2.5 เซนติเมตร รังไข่มีขนขึ้นหนาแน่น ก้านเกสรเพศเมียแยกออกเป็น 5 แฉก มีขนขึ้นหนาแน่น ยอดเกสรเป็นรูปจาน แคปซูลรูปไข่แกมขอบขนาน ยาวประมาณ 5-6 เซนติเมตร ปลายแหลม มีขนหยาบขึ้นหนาแน่น

ฝัก ผลมีลักษณะเป็นรูปกลมยาวเป็นเฟือง 5 เฟือง คล้ายผลมะเฟือง และมีขนแข็งคมคายสีเหลืองขึ้นปกคลุมทั้งฝัก ผลเป็นแบบผลแห้งแตก รูปรีปลายผลแหลม เปลือกผลบาง ผลมีขนาดกว้างประมาณ 2-3.5 เซนติเมตร ขนาดยาวประมาณ 5-6 เซนติเมตร ผลอ่อนเป็นสีเขียวแก่ เมื่อแก่แล้วจะเปลี่ยนเป็นสีดำ

เมล็ด สีน้ำตาล ลักษณะของเมล็ดเป็นรูปไต มีปุ่มเล็กๆ เป็นร่างแหกระจาย มีกลิ่นหอมแรงเหมือนชะมดเช็ด

การขยายพันธุ์ของชะมดต้น

การปักชำ

ธาตุอาหารหลักที่ชะมดต้นต้องการ

ประโยชน์ของชะมดต้น

• ใยของเปลือกต้นชะมดต้นสามารถนำมาทำเชือกและกระสอบ
• เมล็ดของชะมดต้นนำมาโรยป้องกันแมลงได้
• รากของชะมดต้นมีสารเหนียวสามารถนำมาทำกระดาษได้
• กลิ่นหอมของน้ำมันหอมระเหยนำมาทำเป็นส่วนประกอบแต่งกลิ่นของอาหาร

สรรพคุณทางยาของชะมดต้น

• เมล็ด สามารถช่วยเจริญอาหาร เป็นยาบำรุงธาตุ ใช้แก้ปวดหัว รักษาการกระหาย ขับลม รักษาโรคกระเพาะอาหาร
• น้ำมันหอมระเหยจากเมล็ด เป็นยาระงับประสาท ช่วยคลายความเครียด ขับลม ช่วยในการย่อยอาหาร ช่วยกระตุ้นความรู้สึกทางเพศ เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ กระตุ้นการทำงานของต่อมหมวกไต
• ราก สามารถช่วยขับพิษร้อน ลดไข้ แก้ไอเรื้อรัง แก้บิด แก้ท้องผูก รักษานิ่ว รักษาโรคหนองใน รักษาโรคกามโรค รักษาแผลพุพอง รักษาแผลไฟไหม้ แก้พิษฝีหนอง รักษารังแค ช่วยฆ่าเชื้อตามขุมขนและรากผม แก้ปวด รักษาโรคปวดข้อ ช่วยขับน้ำนมในสตรีหลังการคลอดบุตร
• ดอก ช่วยแก้บิด แก้ท้องผูก รักษาโรคพยาธิและขับไส้เดือนรักษานิ่ว
• ใบ ใช้ขับพยาธิ รักษาแผลพุพอง รักษาแผลไฟไหม้ รักษากลากเกลื้อน รักษาโรคปวดข้อ
• ผล ใช้รักษาฝี

คุณค่าทางโภชนาการของชะมดต้น

การแปรรูปของชะมดต้น

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=12107&SystemType=BEDO
https://www.flickr.com