ชุมเห็ดเทศ หมากกะลิงเทศ
ชื่ออื่นๆ : ชุมเห็ด (ภาคใต้) ขี้คาก ดับมือหลวง (เหนือ) ชุดเห็ดใหญ่ (ภาคกลาง) ส้มเห็ด (เชียงราย) กุมเห็ด
ต้นกำเนิด :
ชื่อสามัญ : Ringworm Bush
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cassia alata ( L.) Roxb.
ชื่อวงศ์ : Leguminosae
ลักษณะของชุมเห็ดเทศ หมากกะลิงเทศ
ต้น เป็นไม้พุ่ม สูง 1-3 เมตร แตกกิ่งออกด้านข้างในแนวขนานกับพื้น
ใบ ใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ ใบย่อยรูปขอบขนานรูปวงรีแกมขอบขนาน หรือรูปไข่กลับ กว้าง 3-7 ซ.ม. ยาว 6-15 ซ.ม. หนูใบเป็นรูปสามเหลี่ยม
ดอก ดอกช่อ ออกที่ซอกใบตอนปลายกิ่งกลีบดอกสีเหลืองทองใบประดับสีน้ำตาลแกมเหลือง หุ้มดอกย่อยเห็นชัดเจน
ผล ผลเป็นฝัก มี 4 ครีบ เมล็ดแบน รูปสามเหลี่ยม ช่วงการออกดอกและติดผล : ระหว่างเดือนธันวาคม – เดือนกุมภาพันธ์
การขยายพันธุ์ของชุมเห็ดเทศ หมากกะลิงเทศ
ใช้เมล็ด
ธาตุอาหารหลักที่ชุมเห็ดเทศ หมากกะลิงเทศต้องการ
ขึ้นตามที่ชุ่มชื้น กลางแจ้ง ไม่ชอบที่ร่ม ขึ้นได้ในดินทุกชนิด
ประโยชน์ของชุมเห็ดเทศ หมากกะลิงเทศ
สรรพคุณทางยาของชุมเห็ดเทศ หมากกะลิงเทศ
ส่วนที่ใช้ : ใบสดหรือแห้ง เมล็ดแห้ง ดอกสดของต้นขนาดกลาง ไม่แก่หรืออ่อนเกินไป
- ใบสด รักษาโรคผิวหนัง กลากเกลื้อน ฝีและแผลพุพอง
- ดอก, ใบสดหรือแห้ง เป็นยาระบาย ยาถ่าย ถ่ายพยาธิลำไส้
- เมล็ด ขับพยาธิ เป็นยาระบายอ่อน
วิธีและปริมาณที่ใช้
ใบและดอกชุมเห็ดใช้เป็นยารักษาโรคและอาการดังนี้
- เป็นยาระบาย ยาถ่าย แก้อาการท้องผูก ใช้ดอกชุมเห็ดเทศสด 1-3 ช่อดอก (หรือแล้วแต่คนที่ธาตุเบาธาตุหนัก ช่อดอกใหญ่หรือเล็ก) ต้มรับประทานจิ้มกับน้ำพริก หรือ ใช้ใบสด 8-12 ใบ ล้างให้สะอาด หั่นตากแห้ง หรือปิ้งไฟให้เหลือง หั่น ใช้ต้มหรือชงน้ำดื่ม ครั้งละ 1 ถ้วยแก้ว เติมเกลือเล็กน้อย ดื่มให้หมด หรือใช้ใบแห้งบดเป็นผง ปั้นกับน้ำผึ้งเป็นลูกกลอนขนาดเท่าปลายนิ้วก้อย รับประทานครั้งละ 3 เม็ด ก่อนนอน หรือเมื่อมีอาการท้องผูกหรือ ใช้เมล็ด คั่วให้เหลือง ชงน้ำดื่มเป็นน้ำชา เป็นยาระบายอ่อนๆ
- เป็นยารักษาโรคผิวหนัง กลากเกลื้อน
ใช้ใบสด 3-4 ใบย่อย ขยี้หรือตำในครกให้ละเอียด เติมเกลือเล็กน้อย หรือใช้ใบชุมเห็ดเทศกับหัวกระเทียมปริมาณเท่ากัน ผสมปูนแดงที่กินกับหมากนิดหน่อย ตำผสมกันทาบริเวณที่เป็นกลาก หรือโรคผิวหนัง โดยเอาผิวไม้ไผ่ขูดบริเวณที่เป็นกลากเบาๆ แล้วทายาวันละ 2 ครั้ง เช้าเย็นจนกว่าจะหาย หายแล้วทาต่ออีก 7 วัน - รักษาฝีและแผลพุพอง
ใช้ใบชุมเห็ดเทศ และก้านสด 1 กำมือ ต้มกับน้ำพอท่วมยาแล้วเคี่ยวให้เหลือ 1 ใน 3 ชะล้างบริเวณที่เป็นวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น ถ้าเป็นมากให้ใช้ประมาณ 10 กำมือ ต้มอาบชะล้างบริเวณที่เป็นวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น ถ้าเป็นมากให้ใช้ประมาณ 10 กำมือ ต้มอาบ
คุณค่าทางโภชนาการของชุมเห็ดเทศ หมากกะลิงเทศ
การแปรรูปของชุมเห็ดเทศ หมากกะลิงเทศ
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11233&SystemType=BEDO
https://www.flickr.com