มะปี๊ด
ชื่ออื่นๆ : ส้มมะปี๊ด (ทั่วไป) กำกั๊ด, กิมกิด (ชาวจีน) ส้มเกล่า (จ.ระนอง)
ต้นกำเนิด :
ชื่อสามัญ : ส้มจี๊ด
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Citrus Japonica Thunb
ชื่อวงศ์ : RUTACEAE
ลักษณะของมะปี๊ด
ต้น ไม้พุ่มขนาดกลาง แตกแขนงเป็นพุ่มแน่น
ใบ ใบรูปไข่ สีเขียวสดเป็นมัน มีหูใบขนาดเล็ก
ดอก ออกดอกเดี่ยว แต่มักออกรวมกันเป็นกลุ่ม มีสีขาว
ผล ติดผลดก ผลกลมเหมือนส้มทั่วไป แต่มีขนาดเล็ก ผลสุกสีเหลือง รับประทานแทนมะนาวได้ ออกผลผลิตได้ทั้งปี
การขยายพันธุ์ของมะปี๊ด
ใช้กิ่ง/ลำต้น/ใช้เมล็ด
ธาตุอาหารหลักที่มะปี๊ดต้องการ
ประโยชน์ของมะปี๊ด
- ผล น้ำในผล มีวิตะมินซี น้ำส้มคั้นผสมเกลือเล็กน้อยจิบแก้ไอ ขับเสมหะ ดองเกลือและทำให้แห้ง อมแก้เจ็บคอ แต่งรสเปรี้ยวในการทำน้ำผลไม้
- ผลสุกนำมาคั้นทำน้ำพริกส้มเกล่า
- นิยมปลูกเป็นไม้กระถางประดับสวน หรือนำมาทำบอนไซ
สรรพคุณทางยาของมะปี๊ด
ชาส้มจี๊ด
ส่วนผสม ส้มจี๊ด 30-50 ลูก
น้ำผึ้ง 1 ขวด เกลือทะเล 6-10 ช้อนโต๊ะ
วิธีทำ
-ล้างส้มจี๊ดให้สะอาด เทน้ำผึ้งลงไปให้ท่วม เอาเกลือโรยลงไป เอาดองไว้ในขวดอย่างนี้ทิ้งไว้อย่างน้อย 2 เดือน
-เมื่อดองได้ที่แล้วเวลาจะกินให้ตักมาแต่ส้มจี๊ด 1 ลูก แล้วชงในน้ำร้อน 1 ถ้วย คนให้สะลาย แล้วดื่มในขณะที่อุ่นๆ
หมายเหตุ : นักวิทยาศาสตร์จีนทำการค้นคว้าเรื่องส้มมากพอสมควร และใช้ส้มรักษาอาการช็อค ที่เกิดจากสาเหตุต่าง ๆ รวมทั้งช็อคจากอาการแพ้ (anaphylactic shock) รวมทั้งใช้กระตุ้นหัวใจในบางกรณี ตอนนี้จีนมีสารสะกัดจากส้มเอาไว้ฉีดเข้าเส้นด้วยซ้ำไป
แต่เราใช้กินเอาก็ได้ เวลาเด็กมีไข้ก็ชงให้กินเอาไว้ก่อน รสชาติของมันเปรี้ยวๆ หวานๆ เหมือนกับมะนาวดอง เด็กกินได้ง่าย ดีเสียอีกที่เด็กจะได้น้ำเมื่อมีไข้สูง
ว่าแต่ว่าวิธีนี้ไม่ค่อยสะดวกตรงที่ คุณต้องมีต้นส้มจี๊ดที่ปลูกเอง มันจะปลอดสารพิษกว่า แล้วเก็บผลของมันมาดองเก็บไว้ใช้เอง
คุณค่าทางโภชนาการของมะปี๊ด
การแปรรูปของมะปี๊ด
นิยมนำมาใช้ทำแยม
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11824&SystemType=BEDO
https://www.flickr.com
