มะม่วงเบา
ชื่ออื่นๆ : พาโฮมาแซ (มลายู-ยะลา) ม่วงเบา, มะม่วงบ้าน, มะม่วงสวน, หมักโม่ง, หมากม่วง, ลูกม่วง (กรุงเทพ)
ต้นกำเนิด : มาเลเซียและภาคใต้ของไทย
ชื่อสามัญ : –
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Mangifera caloneura Kurz
ชื่อวงศ์ : ANACARDIACEAE
ลักษณะของมะม่วงเบา
ต้น ไม้พุ่มยืนต้น สูงประมาณ 10 – 15 ม. ลำต้นตรง เรือนยอดกลม ทึบ
ใบ ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปรีแกมรูปใบหอก กว้าง 5-7 ซม. ยาว 15-25 ซม. ปลายใบติ่งแหลมอ่อนโคนใบแหลม ขอบใบเรียบเป็นคลื่นเล็กน้อย แผ่นใบบางแต่ค่อนข้างเหนียวและย่นเป็นลอน สีเขียวสดเป็นมัน ใบอ่อนสีม่วงแดงหรือสีม่วงอมฟ้า ก้านใบยาว 2-4 ซม.
ดอก สีเขียวอมเหลือง ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงที่ปลายกิ่ง ช่อดอกตั้ง ยาว 20-30 ซม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปไข่ สีเขียวอ่อน เชื่อมติดกับฐานรองดอก กลีบดอก 5 กลีบ รูปขอบขนานหรือรูปไข่กลับ เกสรเพศผู้ 10 อัน เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 0.5-0.7 ซม. ออกดอกมากเดือนมกราคม-พฤษภาคม
ผล ผลสดแบบมีเนื้อเมล็ดเดียวทรงกลมแบนฐานผลกว้างแล้วสอบที่ปลายผล ปลายผลมน กว้าง 3.5-4 ซม. ยาว 4.5-5.5 ซม. เปลือกผล เรียบเกลี้ยงเป็นมัน สีเขียวสด เมื่อสุกสีเหลืองอมเขียว เมล็ดมีเนื้อนุ่ม ติดกับเปลือกหุ้มเมล็ดหนาแข็ง ผิวมีเส้นใย รสเปรี้ยวอมหวาน เมล็ด คล้ายรูปไต สีน้ำตาลอมเหลืองขนาดใหญ่ ออกดอกติดผลตลอดปี
การขยายพันธุ์ของมะม่วงเบา
ใช้เมล็ด ตอนกิ่ง ทาบกิ่ง และเสียบยอด
ธาตุอาหารหลักที่มะม่วงเบาต้องการ
ประโยชน์ของมะม่วงเบา
อาหารประเภทต่างๆและน้ำพริก
- ผล นำมาบริโภคสามารถประกอบอาหารได้หลายชนิด เช่น ยำมะม่วงเบากับปลาสำลีแดดเดียวอาหารขึ้นชื่อตามร้านอาหารปักษ์ใต้ยำมะม่วงแบบบ้านๆใส่มะพร้าวคั่วกับกุ้งป่น ตำม่วงเบาแบบส้มตำก็แซบๆ และน้ำพริกมะม่วงเบา นอกจากนั้นชาวปักษ์ใต้ยังใช้มะม่วงเบาใส่ในแกงส้มก็อร่อยเช่นกัน
- มะม่วงเบาเป็นมะม่วงพันธุ์พื้นเมืองของปักษ์ใต้ ออกผลตลอดปี ผลเล็กๆที่มีรสเปรี้ยว ชาวปักษ์ใต้นำมะม่วงเบามาทำเป็นอาหารการกินได้หลากหลาย ผลอ่อนจิ้มน้ำปลาหวาน
สรรพคุณทางยาของมะม่วงเบา
- เปลือกต้น นำมาต้มเอาน้ำดื่ม ช่วยแก้ไข้ตัวร้อน
- ผลมะม่วง ช่วยต้านอนุมูลอิสระ ช่วยบำรุงผิวพรรณให้เปล่งปลั่งสดใส ช่วยบำรุงและรักษาสายตา ช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยแก้อาการบิด ถ่ายเป็นเลือด ช่วยบำรุงกระเพาะอาหาร แก้อาการร้อนใน
คุณค่าทางโภชนาการของมะม่วงเบา
การแปรรูปของมะม่วงเบา
มะม่วงเบาแช่อิ่ม อร่อยสามรส เปรี้ยวหวานเค็มนิดๆ วิธีทำก็ไม่ยาก เริ่มจากนำมะม่วงมาปอกเปลือกให้หมดแช่ในน้ำเกลือขณะปอก จากนั้นนำมาหั่นเป็นชิ้น แช่ในปูนใสไว้สักครู่ ตักขึ้นแช่ในน้ำเกลือเค็มเล็กน้อย ใส่ขวดโหลปิดไว้ 2-3วัน นำออกมาล้างให้หายเค็ม พักให้สะเด็ดน้ำ แช่ในน้ำเชื่อมเข้มข้น นำเข้าตู้เย็น 1วันก็รับประทานได้แล้ว
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11100&SystemType=BEDO, https://srdi.yru.ac.th/
ภาพประกอบ : www.flickr.com
มะม่วงเบา นิยมนำมาทานดิบ ทานคู่กับน้ำปลาหวานหรือน้ำพริกจิ้ม รวมไปถึงนำไปแช่อิ่ม ดอง ลอยแก้ว เป็นต้น
มะม่วงเบา มะม่วงพันธุ์พื้นเมืองของปักษ์ใต้ ออกผลตลอดทั้งปี