มะยม หรือ ลูกยม ไม้มงคล นิยมปลูกไว้หน้าบ้าน
ชื่ออื่นๆ : ภาคอีสานเรียกว่า หมากยม ภาคใต้เรียกว่า ยม
ต้นกำเนิด : เอเชียใต้และอเมริกันเขตร้อน
ชื่อสามัญ : Star Gooseberry
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Phyllanthus acidus Skeels
ชื่อวงศ์ : EUPHORBIACEAE
ชื่อภาษาอังกฤษ : Star Gooseberry
ลักษณะของมะยม หรือ ลูกยม
มะยมเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูงประมาณ 3–10 เมตร ลำต้นตั้งตรง แตกกิ่งก้านสาขาบริเวณปลายยอด กิ่งก้านจะเปราะและแตกง่าย เปลือกต้นขรุขระสีเทาปนน้ำตาล ใบ เป็นใบรวม มีใบย่อยออกเรียงแบบสลับกันเป็น 2 แถว แต่ละก้านมีใบย่อย 20–30 คู่ ใบรูปขอบขนานกลมหรือค่อนข้างเป็นสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูนปลายใบแหลม ฐานใบกลมหรือมน ขอบใบเรียบ ดอก ออกเป็นช่อตามกิ่ง ดอกย่อยสีเหลืองอมน้ำตาลเรื่อๆ ผล เมื่ออ่อนสีเขียว เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีเหลืองหรือขาวแกมเหลือง เนื้อฉ่ำน้ำ มะยมให้ผลผลิตในช่วงเดือนกรกฎาคม-กันยายน เมล็ดรูปร่างกลม แข็ง สีน้ำตาลอ่อน 1 เมล็ด
การขยายพันธุ์ของมะยม หรือ ลูกยม
ใช้เมล็ด
ธาตุอาหารหลักที่มะยม หรือ ลูกยมต้องการ
–
ประโยชน์ของมะยม หรือ ลูกยม
- ผลมะยมใช้รับประทานเป็นผลไม้ ผลสุกให้รสเปรี้ยวอมหวาน ผลดิบหรือผลอ่อนให้รสเปรี้ยวอมฝาด
- ผลมะยมใช้ตำหรือยำ เป็นของว่าง
- ผลมะยมใช้ทำไวน์มะยม
- ผลนำมาดองเค็มหรือดองหวานเป็นผลไม้ดองรับประทาน
- ใบมะยมใช้รับประทานคู่กับเมี่ยงหรือตำข่า
- สาร Phyllanthusols A และ B ที่พบในรากมะยม ใช้ปรุงเป็นยาสำหรับใช้ในทางการแพทย์
- ต้นมะยมใช้ปลูกเป็นไม้มงคล ตามความเชื่อว่า จะทำให้คนในครอบครัวเป็นที่นิยมรักใคร่ของคนที่รู้จัก ซึ่งทั่วไปมักนิยมปลูกไว้หน้าบ้าน
- ใบมะยมมักใช้เป็นเครื่องประกอบพิธีกรรมทางศาสนา
- ต้นมะยมทั้งต้นตัวเมีย และตัวผู้มีลักษณะใบดกเขียว ช่วยเป็นร่มเงาให้อาศัย
สรรพคุณทางยาของมะยม หรือ ลูกยม
ราก รสจืด สรรพคุณแก้โรคผิวหนัง แก้ผดผื่นคัน ช่วยซับน้ำเหลืองให้แห้ง แก้ประดง ดับพิษเสมหะ
* เปลือกต้น รสจืด สรรพคุณแก้ไข้ทับระดู ระดูทับไข้ และแก้เม็ดผดผื่นคัน
* ใบ รสจืดมัน ปรุงเป็นส่วนประของยาเขียว สรรพคุณแก้ไข้ ดับพิษไข้ บำรุงประสาท ต้มร่วมกับใบหมากผู้หมากเมียและใบมะเฟืองอาบแก้คัน ไข้หัด เหือด และสุกใส
* ดอก ดอกสดใช้ต้มกรองเอาน้ำแก้โรคในตา ชำระล้างในตา
* ผล รสเปรี้ยวสุขุม กัดเสมหะ แก้ไอ บำรุงโลหิต และระบายท้อง
คุณค่าทางโภชนาการของมะยม หรือ ลูกยม
“มะยม” มีคุณค่าทางโภชนาการคือ ประกอบด้วย คาร์โบไฮเดรต เส้นใย โปรตีน แคลเซียม เหล็ก วิตามินเอ วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 และวิตามินซี
การแปรรูปของมะยม หรือ ลูกยม
มะยม แปรรูป เช่น แช่อิ่ม ดอง น้ำมะยม แยม หรือกวน ใช้ทำส้มตำ ยอดอ่อนรับประทานเป็นผักสด กินกับน้ำพริก ลาบ ส้มตำ ขนมจีน ในฟิลิปปินส์ใช้ทำน้ำส้มสายชู
เกษตรตำบล ศูนย์รวมความรู้การเกษตร ปลูกได้ ขายเป็น เน้นเกษตรอินทรีย์ เทคโนโลยีเกษตร กับมะยม
References : www.bedo.or.th
รูปภาพจาก : th.wikipedia.org, puechkaset.com
เรียบเรียงข้อมูลโดย : เกษตรตำบล.คอม
3 Comments