มะหวีด ผลทานได้ เนื้อไม้ ใช้สร้างบ้าน

มะหวีด

ชื่ออื่นๆ : กะตีบ, แขกเต้า, ค้ำ, หวีด (ภาคเหนือ) มะกอกกาน (ภาคกลาง) อ้อยน้ำ (จันทบุรี)

ต้นกำเนิด : พบขึ้นตามป่าดิบแล้งและป่าเบญจพรรณชื้น

ชื่อสามัญ : ตะคร้ำ

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Garuga pinnata Roxb

ชื่อวงศ์ : BURSERACEAE

ลักษณะของมะหวีด

ต้น  ไม้ต้นผลัดใบสูง10-20เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มกลมทึบหรือทรงกระบอก ลำต้นเปราตรง โคนต้นมักเป็นพูพอนต่ำๆ เปลือกสีน้ำตาลปนเทา แตกเป็นสะเก็ดและล่อนเป็นหลุมตื้นๆ ทั่วไป

ใบ  ใบประกอบแบบขนนก ปลายคลี่ เรียงสลับเป็นกลุ่มตอนปลายกิ่ง ช่อหนึ่งมีใบย่อย 7-13 ใบ เรียงตรงข้ามหรือเยื้องกันเล็กน้อย ขอบใบจักฟันเลื่อย กว้าง 2-4 เซนติเมตร ยาว 3-10 เซนติเมตร ปลายใบสอบโคนใบเบี้ยว

ดอก สีเหลือง มีกลิ่นหอมอ่อนๆ เป็นดอกสมบูรณ์ ออกรวมเป็นช่อแบบช่อแยกแขนง ตามซอกใบและปลายกิ่ง กลีบเลี้ยง 5 กลีบ กลีบดอก 5 กลีบ ดอกบานเต็มที่กว้าง 3-5 มิลลิเมตร ออกดอกเดือนมกราคม-เมษายน

ผล  ผลสดแบบมีเนื้อ เมล็ดเดียวทรงกลมรีเล็ก ขนาด 1.5-2 เซนติเมตร ปลายผลมีติ่งเมล็ดกลม

การขยายพันธุ์ของมะหวีด

ใช้เมล็ด

ธาตุอาหารหลักที่มะหวีดต้องการ

ประโยชน์ของมะหวีด

• เนื้อไม้ แข็ง เหนียว ใช้ทำเสาบ้าน ด้ามเครื่องมือเกษตร ดุมล้อเกวียน ครก

สรรพคุณทางยาของมะหวีด

• ผล ทานเป็นยาบำรุงธาตุ หรือบำรุงกระเพาะอาหาร
• เปลือกต้น นำมาบีบเพื่อเอาน้ำ ซึ่งใช้เป็นยาแก้โรคท้องร่วงหรือทานแก้บิดก็ได้ หรืออาจนำมาแช่น้ำเป็นยาล้างแผลเรื้อรังได้ดีมาก ถ้าใช้ทาภายนอกจะเป็นยาห้ามเลือด
• ต้น นำต้นสดๆ มาคั้นเอาน้ำ แล้วใช้เป็นยาหยอดตาแก้ตามัวเนื่องจากเยื่อตาอักเสบ
• ผล แก้บิด เป็นยาห้ามโลหิตและแช่ล้างบาดแผลเรื้อรัง
• ผลช่วยบำรุงธาตุน้ำคั้นจากใบรักษาโรคหืดน้ำฝาดจากเปลือกแก้บิดท้องร่วง(จากการสัมภาษณ์และการจัดประชุมเสวนาผู้นำชุมชนท้องถิ่น)

คุณค่าทางโภชนาการของมะหวีด

การแปรรูปของมะหวีด

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=9279&SystemType=BEDO
www.forest.go.th, www.flickr.com