ลักษณะประจำวงศ์
วงศ์สมอ COMBRETACEAE ลักษณะวงศ์เป็นไม้ต้น ไม้พุ่มหรือไม้เลื้อย ใบเดี่ยวเวียนสลับหรือติดตรงข้าม ขอบเรียบ เส้นใบออกจากสองข้างของเส้นกลางใบแบบขนนก ดอก สมมาตรตามรัศมีส่วนมาก สมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 4 หรือ 5 กลีบ แยกจากกัน เกสรเพศผู้มี จำนวน 2 เท่าของกลีบดอก รังไข่ติดใต้วงกลีบมี 1 ช่อง ไข่อ่อนมี 2 หน่วย ต่อหนึ่งช่อ เมล็ดเดี่ยวแข็ง บางทีมีปีก
ลักษณะเด่นของวงศ์
พืชวงศ์สมอ COMBRETACEAE เป็นใบติดเวียนสลับ มีจุดโปร่งใสเล็ก ๆ มีต่อมที่โคนใบ หรือบนก้านใบ กลีบเลี้ยง เรียงชนกัน กลีบดอกแยกจากกัน เกสรเพศผู้มีจำนวนเป็นสองเท่าของกลีบดอก มีจานฐานดอก ผลมีปีก หรือมีเนื้อเมล็ดเดียวแข็ง
การกระจายพันธุ์
วงศ์สมอ COMBRETACEAE และสกุลวงศ์สมอ พบในเขตร้อนทั่วไป ในประเทศไทยมี 5 สกุล เช่น
- สกุล Getonia (เดิม Calycopteris) ไม้เลื้อย ผลที่ปลายมีกลีบเลี้ยงที่ยื่น ยาวออกไป ได้แก่ ติ่งตั่ง Getonia floribunda (Roxb.) Lam.
- สกุล Combretum ไม้เลื้อย ใบติดตรงข้าม มีเกล็ด ผลมีปีก พบในป่าดิบที่ต่ำ ได้แก่ สะแกนา Combretum quadrangulare Kurz
- สกุล Lumnitzera ไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก พบในป่าชายเลน ได้แก่ ฝาดแดง Lumnitzera littorea (Jack) Voigt ฝาดขาว Lumnitzera racemosa Willd.
- สกุล Quisqualis ก้านใบกลายเป็นหนาม ได้แก่ เล็บมือนาง Quisqualis indica L.
- สกุล Terminalia ไม้ต้น แตกกิ่งแบบเจริญด้านข้าง (sympodial) ใบออกเป็นกระจุก ไม่มีกลีบดอก พบในเขตร้อนทั่วไป พบในป่าดิบที่ต่ำ ได้แก่ สมอพิเภก Terminalia bellirica (Gaertn.) Roxb.
![วงศ์สมอ COMBRETACEAE ผลสมอพิเภก](https://www.kasettambon.com/wp-content/uploads/2021/02/ผลสมอพิเภก-800x586.jpg)
![วงศ์สมอ ลักษณะวงศ์ ดอกเล็บมือนาง](https://www.kasettambon.com/wp-content/uploads/2022/12/ดอกเล็บมือนาง-800x534.jpg)
ประโยชน์
ไม้ประดับ ได้แก่ สกุล Combretum Quisqualis และ Terminalia ที่ใช้เนื้อไม้ ได้แก่ สกุล Terminalia ผลของสกุล Terminalia กระจายไปโดยน้ำ และค้างคาว
สามารถติดตามความรู้เเกี่ยวกับการเกษตร เพิ่มเติมได้ที่ เกษตรตำบล.คอม
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : www.dnp.go.th
ภาพประกอบ : www.flickr.com
สกุลของวงศ์สมอ COMBRETACEAE ได้แก่ ต้นสะแกนา ฝาดขาว ฝาดแดง ติ่งตั่ง เป็นต้น