สมอทะเล กระหูด พันธุ์ไม้ป่าชายเลน พรรณไม้น้ำยืนต้น
ชื่ออื่นๆ : กระหูด(กลาง) กุระ, กือเราะ, คือรัก (มลายู-ใต้)
ต้นกำเนิด : –
ชื่อสามัญ : –
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Sapium indicum Willd
ชื่อวงศ์ : Euphorbiaceae
ลักษณะของสมอทะเล
สมอทะเล ลักษณะ เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูง 5-15 เมตร ไม้ผลัดใบ เรือนยอดเป็นพุ้มปลายกิ่งเรียวยาวย้อยลง มีนำยางสีขาวเฉพาะที่ยอดออน ช่อดอก เเละผล เปลือกเรียบถึงเเตกเป็นร่องถี่ สีเทาคล้ำถึงเกือบดำ เปลือกชั้นในสีเหลือง ถึงสีนำตาลอ่อน
ใบ เป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ เเผ่นใบรูปขอบขนานถึงรูปใบหอก ขนาด 2-3*5-10 ซม. ปลายเเหลมถึงเรียวเเหลม โคนใบมนมีต่อม 1 คู่ อยู่ชิดก้านใบ ขอบใบหยักมน ใบหนาคล้ายหนัง ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน ด้านบนสีเขียวเข้ม เป็นมัน ท้องใบสีซีด ก้านใบเรียวยาว 0.8-1.4 ซม.
ดอกสมอทะเล ออกที่ง่ามใบหรือปลายกื่ง เป็นช่อเชิงลด ยาว 4-8 ซม. ดอกมีขนาดเล็ก สีเขียวเป็นดอกเเยกเพศ ดอกเพศเมียเป็นดอกเดี่ยวๆ ที่โคนก้านช่อดอก มีก้านเกสร 3 อันเเยกกันเป็นอิสระ ดอกเพศผู้มีหลายดอกเรียงตลอดความยาวของก้านช่อดอก ออกดอกเดือน มกราคม – มีนาคม
ผลสมอทะเล เป็นผลเเห้งเเตก เปลือกหนาเเข็ง มี 3 พู ค่อนค่างกลม ปลายเป็นติ่งเเหลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 2 -3 ซม. ผลสีเขียวก่อนที่จะเปลี่ยนเป็นสีเทาอมนำตาล เเต่ละผลมี 3 เมล็ด ออกผลระหว่งเดือน เมษายน – กันยายน
แหล่งที่พบ ขึ้นทั่วไปตามริเเม่นำธาร บริเวณที่ไม่ห่างไกลทะเล
การขยายพันธุ์ของสมอทะเล
ใช้เมล็ด
ธาตุอาหารหลักที่สมอทะเลต้องการ
–
ประโยชน์ของสมอทะเล
- เนื้อไม้ใช้ทำฟืน ใช้ทำเรือแคนนู
- ผลให้สีดำและสีเขียวเหลือง ใช้ย้อมผ้า
- ผลอ่อนใช้เบื่อปลา
สรรพคุณทางยาของสมอทะเล
- ห้ามใช้ในคนที่เป็นไข้ตัวร้อน
- เมล็ด รสร้อน ขับพยาธิไส้เดือน
- เปลือกต้น ขับผายลม
- ราก แก้โลหิตระดูพิการมาไม่ปกติ
- ใบ ถ่ายอุจจาระธาตุ ถ่ายลมเป็นพิษ แก้โลหิตเป็นพิษ
- ผล แก้ลมพิษต่าง ๆ แก้ท้องเสีย แก้ธาตุพิการ แก้ซางขโมย
การเกิดพิษของสมอทะเล
การออกฤทธิ์ : ระคายเคืองต่อผิวหนัง
ส่วนที่เป็นพิษ : น้ำยางใส
สารพิษ : ไม่ทราบสารพิษ อาการ : คัน ปวดแสบปวดร้อน อักเสบบวม พองเป็นตุ่มน้ำใส ถ้าโดนตาทำให้ตาอักเสบ อาจทำให้ตาบอดชั่วคราวหรือถาวร
วิธีการรักษา :
- ล้างด้วยน้ำสบู่
- ทาด้วยครีมสเตียรอยด์
- รับประทานยาแก้แพ้ เช่น คลอเฟนนิรามีน ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 3 ครั้ง
- ถ้ายางเข้าตาล้างตาด้วยน้ำหลายๆ ครั้ง หยอดตาด้วยยาหยอดตาที่มี สเตียรอยด์ แล้วนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็ว
คุณค่าทางโภชนาการของสมอทะเล
–
การแปรรูปของสมอทะเล
ผลอ่อนใช้ดองเกลือรับประทาน
เกษตรตำบล ศูนย์รวมความรู้การเกษตร ปลูกได้ ขายเป็น เน้นเกษตรอินทรีย์ เทคโนโลยีเกษตร กับสมอทะเล
References : www.bedo.or.th, https://medplant.mahidol.ac.th
รูปภาพจาก : bangkrod.blogspot.com
เรียบเรียงข้อมูลโดย : เกษตรตำบล.คอม