เซียนท้อ หรือ ม่อนไข่ เนื้อในผลสีเหลือง เหนียว รสหวาน

เซียนท้อ

ชื่ออื่นๆ : ลูกท้อพื้นบ้าน (ราชบุรี) ท้อเขมร (ปราจีนบุรี) ทิสซา (เพชรบูรณ์) เซียนท้อ, เขมา, ละมุดเขมร, ละมุดสวรรค์, หมากป่วน, โตมา (กรุงเทพฯ)

ต้นกำเนิด : ทวีปอเมริกาเหนือ (ประเทศเม็กซิโก)

ชื่อสามัญ : ม่อนไข่

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Pouteria campechiana (Kunth) Baehni

ชื่อวงศ์ : SAPOTACEAE

ลักษณะของเซียนท้อ

ต้น ไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีความสูงโดยทั่วไปไม่เกิน 8 เมตร และอาจสูงได้ถึง 27-30 เมตร มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของต้นประมาณ 1 เมตร ลำต้นมียางสีขาว ๆ ที่กิ่งอ่อนเป็นสีน้ำตาล

ใบ ใบเป็นรูปใบหอก ปลายใบเรียวแหลม ยาวประมาณ 11.25-28 เซนติเมตร กว้างประมาณ 4-7.5 เซนติเมตร ใบเป็นมันและบาง

ดอก ดอกมีสีครีมและมีกลิ่นหอม

ผล ผลมีลักษณะเป็นกลมรูปรี ปลายผลมีหลายแหลมหรือจะงอย ผลมีขนาดกว้างประมาณ 5-7.5 เซนติเมตรและยาวประมาณ 7.5-12.5 เซนติเมตร ผลเมื่อสุกจะเป็นสีเหลืองอ่อน เปลือกผลบาง เนื้อในผลเป็นสีเหลืองสดน่ารับประทาน เนื้อมีลักษณะเหนียวคล้ายกับแป้งทำขนม เนื้อนิ่มคล้ายกับไข่แดง (จึงเป็นที่มาของชื่อ Egg fruit) ภายในผลมีเมล็ดขนาดใหญ่ และมีลักษณะเป็นรูปรีสีดำ หรือ ออกนำตาล รสหวาน ให้ผลผลิตได้ในเดือนกรกฎาคมไปจนถึงเดือนกันยายน

การขยายพันธุ์ของเซียนท้อ

ใช้เมล็ด

ธาตุอาหารหลักที่เซียนท้อต้องการ

ประโยชน์ของเซียนท้อ

• ผลม่อนไข่นิยมใช้รับประทานเป็นผลไม้สด เห็นว่าอร่อยนัก ชาวฟลอริดานิยมรับประทานร่วมกับเกลือ พริกไทย มายองเนส หรือน้ำมะนาว
• นอกจากผลจะใช้รับประทานสดแล้ว ยังสามารถนำมาใช้ทำเป็นขนมได้อีก เช่น แพนเค้ก แยม คัสตาร์ด ทาร์ต ใช้อบให้สุก หรือนำมาใช้ผสมกับนมหรือโยเกิร์ต เป็นต้น
• เนื้อไม้ของต้นม่อนไข่มีความละเอียดและแข็งแรง สามารถนำมาใช้ทำเป็นไม้กระดานหรือใช้ในงานก่อสร้างต่าง ๆ ได้

สรรพคุณทางยาของเซียนท้อ

• เปลือกของต้นม่อนไข่ใช้เป็นยารักษาอาการไข้ ตัวร้อน (เปลือกต้น)
• ผลสุกใช้รับประทาน ช่วยรักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน (ผล)
• เมล็ดใช้เป็นยาสำหรับช่วยรักษาแผลเน่าเปื่อย (เมล็ด)
• ช่วยรักษาผดผื่นคัน (เปลือกต้น)

คุณค่าทางโภชนาการของเซียนท้อ

คุณค่าทางโภชนาการของม่อนไข่ ต่อ 100 กรัม พลังงาน 138.8 กิโลแคลอรี

• โปรตีน 1.68 กรัม
• คาร์โบไฮเดรต 36.69 กรัม
• ไขมัน 0.13 กรัม
• เส้นใย 0.10 กรัม
• น้ำ 60.6 กรัม
• เถ้า 0.90 กรัม
• แคโรทีน (โปรวิตามินเอ) 0.32 มิลลิกรัม
• วิตามินบี 1 0.17 มิลลิกรัม
• วิตามินบี 2 0.0.1 มิลลิกรัม
• วิตามินบี 3 3.72 มิลลิกรัม
• วิตามินซี 58.1 มิลลิกรัม
• ธาตุแคลเซียม 26.5 มิลลิกรัม
• ธาตุฟอสฟอรัส 37.3 มิลลิกรัม
• ธาตุเหล็ก 0.92 มิลลิกรัม
• ทริปโตเฟน 28 มิลลิกรัม
• เมไธโอนีน 13 มิลลิกรัม
• ไลซีน 84 มิลลิกรัม

การแปรรูปของเซียนท้อ

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : หนังสือผลไม้ 111 ชนิด: คุณค่าอาหารและการกิน (นิดดา หงส์วิวัฒน์และทวีทอง หงส์วิวัฒน์).  “ม่อนไข่หรือทิสซา“, www.flickr.com