กระโดน ไม้ดอกหอม พืชที่ชาวอีสานนิยมรับประทานเป็นผัก

กระโดน ไม้ดอกหอม พืชที่ชาวอีสานนิยมรับประทานเป็นผัก

ชื่ออื่นๆ : ดนโคก กระโดนบก ปุย (ใต้ เหนือ) ปุยกระโดน (ใต้) ปุยขาว, ผ้าฮาด (เหนือ) หูกวาง (จันทบุรี)  ต้นจิก (ภาคกลาง) พุย (เชียงใหม่) ขุย, กะนอน

ต้นกำเนิด : อัฟกานิสถาน อินเดีย ศรีลังกา พม่า ภูมิภาคอินโดจีนถึงมาเลเซีย

ชื่อสามัญ : Tummy-wood, Patana oak

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Careya sphaerica Roxb.

ชื่อวงศ์ : Lecythidaceae

ลักษณะของกระโดน

ลักษณะทั่วไป (Characteristic) : กระโดนไม้ต้นขนาดกลาง สูง 6-10 เมตร ผลัดใบ เรือนยอดเป็นพุ่มกลมแน่นทึบ โดยมากลำต้นมักเตี้ย กิ่งก้านสาขามาก เปลือกหนาแตก ล่อนเป็นแผ่นๆ ปกติเปลือกสีเทา แต่มีไฟป่าเผาทุกปีจึงออกสีดำคล้ำ

ใบกระโดน(Foliage) : ใบเดี่ยว ออกเรียงเวียนกันตามปลายกิ่ง รูปไข่กลับ กว้าง 15 เซนติเมตร ยาว 30 เซนติเมตร ปลายใบมน โคนใบสอบ แผ่นใบบางและเหนียว ขอบใบหยักเล็กน้อย เส้นแขนงใบข้างละ 9-15 เส้น ก้านใบยาว 0.3-2.5 เซนติเมตร ใบแก่ก่อนร่วงสีแสด

ดอกกระโดน (Flower) : สีขาว มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ออกเดี่ยวๆหรือเป็นกระจุกๆละ 2-3 ดอก กลีบเลี้ยง 4 กลีบ กลีบดอก 4 กลีบ สีขาวหลุดร่วงง่าย เกสรเพศผู้จำนวนมาก สีแดงปลายขาว เรียงเป็นชั้นๆ โคนเชื่อมติดกัน มีดอกพร้อมใบอ่อน ดอกบานเต็มที่ว้าง 6-8 เซนติเมตร

ผลกระโดน (Fruit) : ผลสดเเบบมีเนื้อหลายเมล็ด ทรงกลม อวบน้ำ ขนาด 5-7 เซนติเมตร เมล็ดจำนวนมาก มีเยื่อหุ้ม

การขยายพันธุ์ของกระโดน

กระโดนใช้เมล็ด/การปลูก เป็นพรรณไม้ที่ทนความแห้งแล้งและแสงแดดได้ดีการขยายพันธุ์ด้วยวิธีเมล็ดในช่วงฤดูฝนหรือการตอนกิ่ง

ธาตุอาหารหลักที่กระโดนต้องการ

–

ประโยชน์ของกระโดน

• เนื้อไม้ใช้ทำบ้านเรือน
• เปลือกให้เส้นใยหยาบ ใช้ทำเชือก ทุบทำเบาะรองหลังช้าง และทำกระดาษสีน้ำตาล
• เปลือกให้สีแดงใช้ย้อมผ้า
• ใบอ่อนรับประทานได้

สรรพคุณทางยาของกระโดน

• เปลือกเป็นยาสมาน แก้เคล็ดแก้เมื่อย
• ดอก เป็นยาบำรุงภายหลังคลอดบุตร
• ใบ ใช้รักษาแผลสด

คุณค่าทางโภชนาการของกระโดน

• ผักระโดน 100 กรัมให้พลังงานต่อร่างกาย 83 กิโลแคลอรี่
• เส้นใย 1.9 กรัม
• แคลเซียม  13  มิลลิกรัม
• ฟอสฟอรัส  18 มิลลิกรัม
• เหล็ก 1.7 มิลลิกรัม
• วิตามินเอ 3958 IU
• วิตามินบี หนึ่ง 0.10  มิลลิกรัม
• วิตามินบีสอง 0.88 มิลลิกรัม
• ไนอาซิน 1.8 มิลลิกรัม
• วิตามินซี 126 มิลลิกรัม

การแปรรูปของกระโดน

–

เกษตรตำบล ศูนย์รวมความรู้การเกษตร ปลูกได้ ขายเป็น เน้นเกษตรอินทรีย์ เทคโนโลยีเกษตร กับกระโดน

References : www.bedo.or.th, www.forest.go.th

รูปภาพจาก : www.bloggang.com

เรียบเรียงข้อมูลโดย :  เกษตรตำบล.คอม