จอผักกาด
จอผักกาด เป็นตำรับอาหารที่ใช้ผักกาดกวางตุ้งที่กำลังออกดอก หรือเรียกว่า ผักกาดจ้อน หรือผักกาดดอก ซึ่งปรุงด้วย เกลือ กะปิ ปลาร้าหรือกะปิ ปรุงรสด้วยน้ำมะขามเปียกหรือมะขามสด ใส่กระดูกหมูด้วยก็ได้ ซึ่งบางแห่งนิยมใส่น้ำอ้อย ลงไปด้วย บางสูตรใส่ถั่วเน่าแข็บ หรือถั่วเน่าแผ่นย่างไฟ นิยมรับประทานกับพริกแห้งทอด ตัดเป็นท่อน โรยหน้าแกง หรือรับประทานต่างหาก แล้วแต่ชอบ (รัตนา พรหมพิชัย, 2542, 1790 ; อัมพร โมฬีพันธ์, สัมภาษณ์, 6 กรกฎาคม 2550)
ส่วนผสมในการทำผักการจอ
- ผักกวางตุ้ง (ที่มีดอก) 1 กิโลกรัม
- ซี่โครงหมู 400 กรัม
- มะขามเปียก หรือ มะขามสด (ฝักแก่) 2-3 ฝัก
- ถั่วเน่าแผ่นย่างไฟ 2 แผ่น
- กะปิ 2 ช้อนโต๊ะ
- กระเทียม 10 กลีบ
- หอมแดง 5 หัว
- พริกแห้ง 4-7 เม็ด (ตามชอบ)
- เกลือป่น 1 ช้อนชา
- น้ำมันพืช 2 ช้อนโต๊ะ
- ผักชี (สำหรับโรยหน้า) 1 ต้น
ขั้นตอนการเตรียมส่วนผสม
- นำผักกวางตุ้งมาหั่นเป็นท่อน ขนาดปานกลาง แล้วล้างให้สะอาด
- ซี่โครงหมูนำมาหั่นเป็นชิ้นแล้วล้างให้สะอาด
- นำมะขามเปียกมาผสมกับน้ำเล็กน้อยเพื่อให้ได้เป็นน้ำมะขามเปียก หรือถ้าใช้มะขามสด ใช้น้ำร้อนเล็กน้อยมาผสมกับมะขามสดเพื่อจะได้น้ำมะขามสด
- นำถั่วเน่าแผ่นมาย่างไฟ แล้วโขลกให้ละเอียด
- นำกระเทียมมาโขลกพอหยาบ 1 ส่วน กระเทียมและหอมแดงมาโขลกพอหยาบ 1 ส่วน
วิธีการทำผักกาดจอ
- ต้มน้ำเปล่าพอเดือดใส่ซี่โครงหมูลงไปต้ม ใส่เกลือลงไป ต้มจนนุ่ม
ต้มซี่โครงหมู ต้มจนหมูนุ่ม - ใส่กระเทียมและหอมแดงที่โขลกไว้ ใส่กะปิ ลงไป
ใส่ กระเทียม หอมแดง กะปิ เกลือ ที่โขลกรวมกันลงไป - ใส่ผักกวางตุ้ง รอจนผักนุ่ม
ใส่ผักลงไปต้ม - ใส่ถั่วเน่าแผ่นโขลกละเอียด
ใส่ถั่วเน่าโขลกลงไป - ใส่น้ำมะขาม คนให้เข้ากัน
ใส่น้ำมะขามลงไป - ตั้งกระทะใส่น้ำมัน พอร้อน ใส่พริกขี้หนูแห้งลงทอด พอกรอบ ตักขึ้น ใส่กระเทียมสับ เจียวให้เหลือง เททั้งกระเทียมเจียวและน้ำมัน ใส่หม้อจอผักกาด (จ่าว) คนให้เข้ากัน ชิมรสตามชอบ (จะมีรสออกเปรี้ยวเล็กน้อย)
ใส่กระเทียมที่เจียวแล้วลงในหม้อ - ตักใส่ถ้วยเสิร์ฟ โรยหน้าด้วยกระเทียมเจียวและพริกทอด
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://lannainfo.library.cmu.ac.th, www.flickr.com
ภาษาเหนือ ผักกาดจอ ฮ้อง จอผักกาด ผักกวางตุ้ง ฮ้อง ผักกาดจ้อน, ปู้เขียวหางดอก
จอผักกาด นิยมทานกับพริกแห้งทอด หรือกับพริกหนุ่มย่างไฟ
จอผักกาด ผักกาดจอ (ภาคเหนือ)