ยี่หร่า
ชื่ออื่นๆ : กะเพราควาย, กะเพราญวน, จันทน์หอม, ใบหร่า, โหระพาช้าง, Shrubby Basil
ต้นกำเนิด : เอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ชื่อสามัญ : Kawawya, Caraway Friut, Caraway Seed, Kummel,Caraway
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Ocimum Gratissimum
ชื่อวงศ์ : APIACEAE
ลักษณะของยี่หร่า
ยี่หร่าเป็นพืชล้มลุก สกุลเดียวกันกับกะเพรา เป็นไม้พุ่มเตี้ย มีความสูงประมาณ 0.5 – 1 เมตร ลำต้นกลมมีสีน้ำตาลแก่ มักจะแตกกิ่งก้านสาขามากแต่ กิ่งก้านจะไม่ใหญ่ ใบเป็นใบเดี่ยวออกตรงข้ามกันเป็นคู่ ๆ ลักษณะของเป็นรูปกลมรี โคนใบสอบ ปลายใบแหลม ขอบใบหยักแบบฟันเลื่อย ใบสีเขียวสด ผิวด้านบนมีสีสดกว่าด้านล่าง ผิวใบสากมือ มีขนสีขาวๆเล็กปกคลุม ใบยี่หร่ามีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ดอก ออกดอกเป็นช่อคล้ายๆฉัตรที่บริเวณปลายยอด ช่อดอกนั้นจัดเป็นแบบ Spike-like raceme ดอกจะบานจากล่างไปหาปลายช่อ โดยแต่ละช่อจะประกอบไปด้วยดอกย่อยขนาดเล็กสีขาวหรือสีม่วง ประมาณ 50-100 ดอก ผล มีลักษณะเป็นรูปกลมรี แต่ละผลมีขนาดประมาณ 1 มิลลิเมตร เมื่อยังอ่อนจะเป็นสีเขียว แต่พอแก่แล้วจะกลายเป็นสีดำหรือสีน้ำตาลอ่อน ภายในผลมีเมล็ดสีดำหรือน้ำตาลขนาดเล็กจำนวนมาก
![ต้นยี่หร่า](https://www.kasettambon.com/wp-content/uploads/2016/07/24966969095_24278da06e_w.jpg)
การขยายพันธุ์ของยี่หร่า
ใช้เมล็ด, ปักกิ่ง
ธาตุอาหารหลักที่ยี่หร่าต้องการ
ประโยชน์ของยี่หร่า
ประโยชน์
อาหารไทยใช้ยี่หร่าในการปรุงแต่งกลิ่นอาหาร โดยคั่วเมล็ดโขลกผสมกับเครื่องแกง เช่นแกงกะหรี่ แกงเผ็ด แกงเขียวหวาน ส่วนต้นและรากตากให้แห้ง ช่วยย่อย ยาขับลม แก้ปวดท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ
ใช้เป็นเครื่องปรุง เป็นส่วนประกอบในการปรุงอาหารบางชนิด เช่น แกง ต้มยำ ซุป มักเป็นที่นิยมกันในแถบยุโรปหรือตะวันออกกลาง ช่วยให้มีกลิ่นหอม ดับกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ ต้องการกลิ่นเฉพาะในการทำขนมปังและพิซซ่าบางประเภท ให้แตกต่างจากกลิ่นที่คุ้นเคย นอกจากนี้ยังเป็นส่วนประกอบของการถนอมอาหารประเภทเนื้อสัตว์ โดยนำมาป่นหรือตำผสมในเนื้อสัตว์เวลาหมัก เพราะน้ำมันหอมระเหยมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ได้ ช่วยป้องกันไม่ให้เกิดการบูดเน่าเร็วขึ้น ป้องกันกลิ่นเหม็นอับของเนื้อสัตว์เวลาหมักก่อนนำไปตากแห้ง ส่วนประกอบของเครื่องแกง เช่น แกงกะหรี่ แกงมัสมั่น แกงเผ็ดเห็ด แกงฮังเล บาเยีย การทำเนื้อสวรรค์
![ใบยี่หร่า](https://www.kasettambon.com/wp-content/uploads/2016/07/26011796380_eca91b66d0_w.jpg)
สรรพคุณทางยาของยี่หร่า
สรรพคุณทางสมุนไพร
ส่วนของใบยี่หร่าอุดมไปด้วยวิตามินซีและแคลเซียม มีสรรพคุณช่วยในการขับเหงื่อ ซึ่งเป็นของเสียออกจากร่างกาย ช่วยในการบำรุงธาตุ ขับลม แก้โรคเบื่ออาหาร แก้ปวดท้องเนื่องจากอาหารไม่ย่อย แก้ท้องอืด คลื่นไส้ โดยนำมาชงดื่มจนกว่าจะหาย นอกจากนี้น้ำมันหอมระเหย มีฤทธิ์ระงับอาการเกร็งของลำไส้ ฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ โดยใช้ผลแห้ง 3-5 กรัม ชงกับน้ำเดือดปริมาณ 1 ลิตร ทิ้งไว้สักระยะหนึ่งจึงนำมาดื่มวันละ 3-4 ถ้วยตวง
คุณค่าทางโภชนาการของยี่หร่า
การแปรรูปของยี่หร่า
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11240&SystemType=BEDO
https://www.flickr.com
2 Comments