สารภี สร้อยภี ดอกมีกลิ่นหอม นิยมปลูกเพื่อประดับบริเวณอาคารบ้านและสวน

สารภี สร้อยภี

ชื่ออื่นๆ : ทรพี (จันทบุรี) สร้อยพี (ใต้) สาหละปี (เชียงใหม่,เหนือ)

ต้นกำเนิด :

ชื่อสามัญ : Salapee

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Mammea siamensis Kosterm.

ชื่อวงศ์ : GUTTIFERAE

ลักษณะของสารภี สร้อยภี

ต้น  เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีความสูงประมาณ 12-20 เมตร เป็นไม้ไม่ผลัดใบ ลำต้นตรง ขรุขระเล็กน้อย เปลือกเป็นสะเก็ดเล็ก ๆ ผิวเปลือกมีสีน้ำตาล แตกกิ่งแน่น ปลายกิ่งมักห้อยลงลำต้นและกิ่งมียางสีเหลืองหรือขาว

ใบ ใบรูปไข่ ปลายมนกว้าง บางทีปลายใบเว้าลงเล็กน้อย ใบแตกออกเป็นคู่ตรงข้ามกันที่บริเวณกิ่ง โคนใบสอบเรียวแหลมถึงก้านใบ เนื้อใบหนาเกลี้ยงสีเขียว ขนาดความกว้างของใบประมาณ 5-8 เซนติเมตร ยาวประมาณ 9-12 เซนติเมตร

ดอก ออกดอกเป็นช่อเดี่ยว ตามกิ่งมีกลีบดอก 5 กลีบ มีสีขาวกลิ่นหอม ตรงกลางดอกมีเกสรตัวผู้เส้นเล็ก ๆ เป็นวง มีสีเหลือง ขนาดดอกกว้างประมาณ 2 เซนติเมตร

ผล ผลกลมเป็นรูปกระปุกเล็ก ผิวเรียบสีเขียว เมื่อสุกมีสีเหลือง เนื้อในมีรสหวาน ขนาดผลยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร

การขยายพันธุ์ของสารภี สร้อยภี

การใช้เมล็ด/การเพาะเมล็ด

การปลูก
ขนาดหลุมปลูก 50 x 50 x 50 เซนติเมตร ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก : ดินร่วน อัตรา 1 : 3 ผสมดินปลูก ถ้าปลูกเพื่อประดับบริเวณบ้านหรืออาคารควรปลูกให้มีระยะห่างที่เหมาะสมเพราะสารภีเป็นไม้ที่มีทรงพุ่มโตพอสมควร

แสง ต้องการแสงแดดอ่อน หรือปานกลาง

น้ำ ต้องการปริมาณน้ำปานกลาง ควรให้น้ำ 5-7 วัน/ครั้ง

ดิน ชอบดินร่วนซุย มีความชื้นปานกลาง

ปุ๋ย ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก อัตรา 2: 3 กิโลกรัม/ต้น ควรใส่ปีละ 3-4 ครั้ง

โรคศัตรู ไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องโรคและศัตรู เพราะมีความทนทานสภาพธรรมชาติได้ดี

ธาตุอาหารหลักที่สารภี สร้อยภีต้องการ

ประโยชน์ของสารภี สร้อยภี

• ดอก ให้สีแดง ใช้ย้อมไหม
• เนื้อไม้ใช้ในการก่อสร้าง
• ผลมีรสหวานรับประทานได้
• ผลสุกรับประทานได้ เป็นอาหารของสัตว์
• ปลูกเป็นไม้ประดับเนื่องจากดอกหอม
• เนื้อไม้มีคุณภาพดี ใช้งานง่าย ทำเฟอร์นิเจอร์ งานแกะสลัก งานก่อสร้างต่างๆ ทำเสา พื้น ฝา
• ต้นไม้พระราชทานประจำจังหวัดพะเยา พันธุ์ไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัด ที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถได้พระราชทานให้กับผู้ว่าราชการจังหวัดของแต่ละจังหวัด เพื่อให้นำไปปลูกเป็นสิริมงคลแก่จังหวัดและเพื่อเป็นการรณรงค์ให้ประชาชนปลูกต้นไม้ใน “โครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติ” เนื่องในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที่ 9 ทรงครบรอบปีที่ 50 ในการครองราชสมบัติ ที่ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ วันที่ 9 พฤษภาคม 2537
• คนไทยโบราณเชื่อว่า บ้านใดปลูกต้นสารภีไว้ประจำบ้านจะทำให้มีอายุยืนนานเพราะต้นสารภีเป็นต้นไม้ที่มีเนื้อไม้ละเอียดแข็งแรง ทนทาน และเป็นไม้ไทยที่มีอายุยืนอีกด้วย นอกจากนี้โบราณยังเชื่ออีกว่า ดอกสารภียังช่วยเป็นสิ่งบำรุงสุขภาพจิตที่ดี เพราะดอกสารภีเป็นเครื่องยาบำรุงหัวใจชนิดหนึ่ง ที่ทำให้ร่างกายเกิดอารมณ์เยือกเย็นอ่อนหวาน ดังนั้นจึงทำให้ชีวิตมีอายุที่ยืนยาวได้เช่นกัน

สรรพคุณทางยาของสารภี สร้อยภี

• ผล มีสารช่วยขยายหลอดลม ขับลม บำรุงหัวใจและแก้ไข้
• ดอก มีรสขมหอมเย็น บำรุงหัวใจ บำรุงกำลัง แก้โลหิตพิการ แก้ไข้มีพิษร้อน ทำให้เจริญอาหาร บำรุงหัวใจ ชูกำลัง มีฤทธิ์ขับลม และฝาดสมาน รักษาธาตุไม่ปกติ ยาไทยใช้ดอกสารภีผสมยาหอม แก้ลม เจริญอาหาร บำรุงหัวใจ แก้โลหิตพิการ แก้ไข้ มีพิษร้อน
• เกสร มีรสหอมเย็น จัดอยู่ในเกสรทั้งห้า บำรุงครรภ์รักษา ทำให้ชื่นใจ แก้ไข้
• ดอกมีรสหอมเย็น ใช้เข้ายาบำรุงหัวใจ แก้ไข้ ขับลม
• ดอกแห้งปรุงเป็นยาหอม
• ผลแห้งผสมกับดอกไม้ชนิดอื่นใช้บำรุงหัวใจ
• ดอกปรุงเป็นยาแก้ร้อนใน เข้ายาแก้ลม บำรุงปอด

คุณค่าทางโภชนาการของสารภี สร้อยภี

การแปรรูปของสารภี สร้อยภี

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=9365&SystemType=BEDO
www.royalparkrajapruek.org, www.flickr.com