อีรอก
ชื่ออื่นๆ : ผักอีรอก, ผักอีลอก, บุกอีรอกเขา, บุก, อีรอก, ดอกก้าน
ต้นกำเนิด :
ชื่อสามัญ : บุกรอ
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Amorphophallus campanulatus Blume.,A. rex Hook.f.
ชื่อวงศ์ : ARACEAE
ลักษณะของอีรอก
ต้น จัดเป็นไม้ล้มลุกข้ามปี มีเหง้าอยู่ใต้ดิน เจริญเติบโตได้ในดินร่วนที่มีความอุดมสมบูรณ์สูง ระบายน้ำดี พบได้ทั่วไป ชอบขึ้นตามริมแม่น้ำ ในพื้นที่โล่ง ทุ่งหญ้า พื้นที่ที่มีความชื้นสม่ำเสมอและฝนตกชุก ลำต้นลายเขียวสลับดำ ยาวประมาณ 12-15 นิ้ว
ใบ ใบเป็นใบเดี่ยว ก้านใบยาวมีลักษณะกลมและอวบน้ำ ไม่มีแกน ยาวประมาณ 50-120 เซนติเมตร ใบมีลายสีเขียว เทา น้ำตาล และดำเป็นจุดพื้นจุดด่าง มีก้านใบย่อยแตกออกจากปลายก้านใบ 2-3 ก้าน และมีใบประดับ 10-120 ใบ ออกเป็นคู่ ลักษณะเป็นรูปคล้ายหอก ขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 10-50 เซนติเมตร และยาวประมาณ 15-25 เซนติเมตร ผิวใบเป็นคลื่น หูใบติดกับก้านใบย่อย ต้นที่สมบูรณ์มากๆ ใบสามารถยาวได้กว่า 1 เมตรเลยทีเดียว
ดอก ก้านดอกยาวออกจากเหง้า ดอกอยู่ตรงปลายก้าน ลักษณะของดอกเป็นรูปคล้ายดอกหน้าวัว
ผล ออกผลเป็นกลุ่ม ลักษณะของผลเป็นรูปทรงกระบอกตั้งขึ้น มีผลย่อยรูปรีจำนวนมาก
การขยายพันธุ์ของอีรอก
ใช้เมล็ด
ธาตุอาหารหลักที่อีรอกต้องการ
ประโยชน์ของอีรอก
นิยมนำมาประกอบอาหารประเภทแกง แกงอ่อม แกงเลียง แกงกะทิ แกงส้ม หรือต้มกะทิกินกับน้ำพริก เนื่องจากมีลักษณะคล้ายสายบัวจึงให้รสชาติที่อร่อย และอ่อนนุ่มเหมือนกินสายบัว
สำหรับการกินผักอีรอกนั้นยางที่เปลือกก้านจะทำให้คันได้ ดังนั้นก่อนจะนำไปกินจึงต้องลอกเปลือกก้านออกให้หมด ขยำเกลือ แล้วนำไปนึ่งหรือต้มให้สุกก่อน ส่วนวิธีการต้มให้นำไปต้มขณะน้ำเดือดจัด ใส่มะขามเปียก สุกดีแล้วแล้วเทน้ำออกให้หมด จากนั้นค่อยนำไปทำอาหาร ไม่เช่นนั้นอาจทำให้เกิดพิษ และมีอาการแพ้จนเกิดผดผื่นคันได้
สรรพคุณทางยาของอีรอก
หัวมีสรรพคุณช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยลดการดูดซึมของน้ำตาลจากทางเดินอาหาร ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอล ลดน้ำหนัก
คุณค่าทางโภชนาการของอีรอก
อีรอก 100 กรัม จะมีพลังงาน 95 แคลอรี ประกอบด้วย
- แคลเซียม 15 มิลลิกรัม
- ฟอสฟอรัสมี 36 มิลลิกรัม
- คาร์โบไฮเดรต 21.1 กรัม
- ไขมัน 0.2 กรัม
- โปรตีน 0.1 กรัม
- เหล็ก 0.6 มิลลิกรัม
การแปรรูปของอีรอก
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11899&SystemType=BEDO
www.flickr.com
