ข้าวส้ม โถ่โก้
ข้าวส้ม โถ่โก้ ได้รับคัดเลือกให้เป็นอาหารประจำจังหวัดแม่ฮ่องสอน หรืออาหารประจำถิ่น ตามการดำเนินการจัดกิจกรรม “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” ภายใต้โครงการการส่งเสริม และพัฒนายกระดับอาหารถิ่น สู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thailand Best Local Food) “รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 ตามประกาศของกรมส่งเสริมวัฒนธรรม เมื่อวันที่ 29 สิงหาคม 2566
เมนูข้าวส้มเป็นหนึ่งในอาหารของชาวไทใหญ่ที่มีมาช้านานสืบทอดกันรุ่นสู่รุ่น กล่าวถึงความหมายของคำว่า ข้าวส้ม คือ ข้าวที่มีรสชาติเปรี้ยวกลมกล่อมที่มาจากมะเขือเทศ และมีสีของข้าวที่เป็นสีออกสีส้มรับประทานคู่กับ “ยำถั่วฝักยาว” หรือพืชตระกูลถั่วชนิดอื่น
การยำอาหารหรือการ “โก้ ” ของชาวไทใหญ่นั้น จะแตกต่างจากการ “ยำ” ของทางภาคกลางโดยสิ้นเชิง กล่าวคือส่วนใหญ่จะไม่ปรุงรสด้วยมะนาวและพริกสด แต่จะปรุงรสกลมกล่อมหรือมีความเผ็ดจากพริกแห้งที่โขลกกับเกลือและมีถั่วเน่าแข็บเป็นเหมือนผงปรุงรสยอดนิยมของชาวไทใหญ่
“ข้าวส้ม” ของชาวไทใหญ่นั้นคือ การหุงข้าวเจ้าให้สุกแล้วนำไปคลุกกับมะเขือเทศลูกเล็กๆ ที่เรียกว่ามะเขือส้ม เพราะมีรสเปรี้ยวกว่ามะเขือเทศพันธุ์อื่นๆ โดยใช้รสเปรี้ยวหวานธรรมชาติจากมะเขือเทศ หรือ สามารถที่จะเพิ่มโปรตีนด้วยการใส่เนื้อปลาแม่น้ำลงไปคลุกให้เข้ากัน หรือจะใส่มันฝรั่งต้มสุกแล้วบดลงไปด้วยกันก็ได้ แล้วปั้นเป็นลูก
วันนี้เกษตรตำบลมีวิธีทำข้าวส้ม โถ่โก้ อาหารพื้นถิ่นของจังหวัดแม่ฮ่องสอนมาฝากกันค่ะ เรามาดูส่วนผสมและวิธีทำกันเลยค่ะ
ส่วนผสมข้าวส้ม
- ข้าวเจ้า 2 ลิตร
- น้ำมะขามเปียก 2 ช้อนโต๊ะ
- มะเขือเทศ 0.5 กิโลกรัม
- ผงขมิ้น 1 ช้อนโต๊ะ
- น้ำตาลทราย 1 ช้อนโต๊ะ
- เกลือป่น 3 ช้อนโต๊ะ
- ผงปรุงรส 1 ช้อนชา
- น้ำมัน 0.5 ขวด
- พริกแห้งคั่ว 1 ขีด
- กระเทียม 3 ขีด
วิธีทำข้าวส้ม
- หุงข้าวสวยพอดี ตักใส่กะละมังคลายร้อน
- โขลกกระเทียม แล้วนำไปเจียวให้เหลืองหอม ตักเอากระเทียมแยกออกมา
- จากนั้นใส่มะเขือเทศลงไปเคี่ยวใส่ผงขมิ้น น้ำมะขามเปียก น้ำตาลทราย ผงปรุงรส เกลือ ( ทิ้งไว้ให้เย็น ) ชิมรสตามชอบ เมื่อได้รสชาติถูกปากแล้วตักพักไว้ก่อน
- จากนั้นนำข้าวเจ้าหุงสุกใส่ชามคลุก ใส่กระเทียมเจียว ซอสมะเขือเทศที่เคี่ยวไว้ ปรุงรส คลุกเคล้าให้เข้ากัน
- ปั้นเป็นลูกกลมขนาดใหญ่ เล็กตามชอบ
ข้าวส้ม รับประทานกับยำผัก ( ถั่วฝักยาวโก้ ถั่วแปบได้ ถั่วพูได้ หมากลางได้ หัวปลีได้ ผักเฮือดได้ ยอดมะม่วงได้)
เป็นยังไงกันบ้างค่ะกับวิธีทำข้าวส้ม โถ่โก้ หรือหากได้มาเที่ยวจังหวัดแม่ฮ่องสอน ก็สามารถหาเมนูนี้ทานกันได้ค่ะ
สามารถติดตามความรู้เเกี่ยวกับการเกษตร เพิ่มเติมได้ที่ เกษตรตำบล.คอม
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : FB จังหวัดแม่ฮ่องสอน, http://m-culture.in.th
ข้าวส้ม โถ่โก้ คือ การกินข้าวส้มกับยำถั่ว
วิธีทำข้าวส้ม โถ่โก้ อาหารพื้นถิ่นแม่ฮ่องสอน