จำปาดะ ปลูกมากแถบภาคใต้ เป็นผลไม้ขึ้นชื่อของอำเภอเกาะยอ จังหวัดสงขลา และจังหวัดสตูล

จำปาดะ

ชื่ออื่นๆ : จำปะดะ , จำดะ , ลูกจำดะ (ภาคใต้)

ต้นกำเนิด : คาบสมุทรมลายู อินโดนีเซีย และเกาะนิวกินี

ชื่อสามัญ : Champeak

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Artocarpus integer (Thunb.) Merr

ชื่อวงศ์ : Moraceae

ลักษณะของจำปาดะ

ต้นจำปาดะ เป็นไม้ผลยืนต้นขนาดใหญ่ถึงใหญ่มาก ปลูกได้ทุกพื้นที่ของประเทศ เจริญเติบโตได้ดีในเขตภาคใต้ที่มีฝนตกชุก ดินดำร่วน เนื้อดินลึก มีอินทรีย์วัตถุมาก ระบายน้ำและอากาศถ่ายเทดี ไม่ทนต่อสภาพน้ำขังค้างนาน จำปาดะอยู่ในวงศ์ Moraceae เช่นเดียวกับขนุนและ สาเก

ใบ ใบสีเขียว หน้าใบเป็นมัน ตามกิ่งอ่อนมีขนอ่อนขึ้นคลุมรอบ ผลคล้ายกับขนุน แต่มีขนาดเล็กกว่า

ผล ผลกลมยาวคล้ายผลฟัก ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางผล 12-15 ซม. ยาว 25-30 ซม. เปลือกบาง ผลดิบเปลือกแข็ง มียางสีขาวขุ่นแทรกซึมอยู่ตามเปลือก ผลสุกเปลือกนิ่ม และมียางน้อยลง เนื้อยวงเหลว รสหวานแหลม มีกลิ่นหอมมากกว่าขนุนในแต่ยวงมีเมล็ด 1 เมล็ด ช่วงที่จำปาดะสุกอยู่ระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงกรกฎาคม

ปลูกมากแถบภาคใต้ เป็นผลไม้ขึ้นชื่อของอำเภอเกาะยอ จังหวัดสงขลา และจังหวัดสตูล ยวงเนื้อของจำปาดะพร้อมเมล็ดนำมาชุบแป้งทอง คล้ายกล้วยแขก เนื้อแป้งกรอบ หอมเนื้อจำปาดะ และมันด้วยเมล็ดที่สุก เนื้อล่อน จำปาดะกินยวงเนื้อสด ๆ รสหวานจัด เนื้อเละเหนียว กลิ่นหอมแรง 

การขยายพันธุ์ของจำปาดะ

ใช้เมล็ด/การขยายพันธุ์
ตอน. ทาบกิ่ง. เสียบยอด. เพาะเมล็ด (กลายพันธุ์). เพาะเมล็ดเสริมรากเสียบยอด (ดีที่สุด).

ตัดแต่งราก :
– จำปาดะระยะต้นอายุยังน้อยไม่ควรตัดแต่งราก แต่ถ้าต้องการสร้างรากใหม่ให้มีประสิทธิภาพในการหาอาหารดียิ่งขึ้นใช้วิธีล่อรากด้วยการพูนโคนต้นด้วยดิน 3 ส่วนกับอินทรีย์วัตถุ 1 ส่วน

– ต้นอายุหลายปี ระบบรากเก่าและแก่มาก ให้พิจารณาตัดแต่งรากส่วนปลายออก 1 ใน 4 ด้วยการพรวนดินรอบทรงพุ่มลึก 10-15 ซม. หลังจากให้ฮอร์โมนบำรุงรากไปแล้วต้นจะแตกรากใหม่จำนวนมากขึ้นและมีประสิทธิภาพในการดูดซับสารอาหารได้ดีกว่าเดิม

ธาตุอาหารหลักที่จำปาดะต้องการ

ประโยชน์ของจำปาดะ

• ลำต้นใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ เป็นวัสดุในการก่อสร้าง และทำอุปกรณ์การเกษตร
• แก่นของลำต้นนำไปต้มย้อมจีวรพระ
• ใบอ่อนเป็นผักจิ้มหรือกินกับส้มตำ
• ผลอ่อนใช้ปรุงอาหาร
• ผลสุกรับประทานสด หรือประยุกต์เป็นขนม
• เมล็ดนำไปต้มกิน หรือเอามาแกงไตปลาก็ได้

สรรพคุณทางยาของจำปาดะ

จำปาดะ มีเส้นใยแบบละลายน้ำ ซึ่งเป็นเส้นใยที่สามารถขับไขมันและสารพิษออกจากร่างกาย นอกจากนี้ยังมีเบต้าแคโรทีนและน้ำตาลสูง เนื้อผลอ่อน ช่วยฝาดสมาน แก้ท้องเสีย เนื้อผลสุก บำรุงกำลัง เป็นยาระบายอ่อน ๆ เมล็ด ช่วยขับน้ำนมในสตรีหลังคลอด และบำรุงร่างกาย

คุณค่าทางโภชนาการของจำปาดะ

การแปรรูปของจำปาดะ

รับประทานโดยนำพูหรือยวงมาชุบแป้งทอดเหมือนกล้วยแขกนิยมรับประทานกันมากในหมู่คนไทยภาคใต้
วิธีปอกจำปาดะ

Playlist จำปาดะ : https://www.youtube.com/playlist?list=PLWF9ezUfxCWOJExMWl71uyP1pXkiT9FO_
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11104&SystemType=BEDO
https://www.flickr.com