พะยูง
ชื่ออื่นๆ : กระยูง กะยง (เขมร สุรินทร์) ขะยุง (อุบลราชธานี) แดงจีน (กบินทร์บุรี ปราจีนบุรี) ประดู่ลาย (ชลบุรี) ประดู่แสน (ตราด) พะยูงไหม (สระบุรี) หัวลีเมาะ (จีน) ประดู่ตม (จันทบุรี)
ต้นกำเนิด :
ชื่อสามัญ : Siamese Rosewood, Thailand Rosewood, Tracwood, Black Wood, Rose Wood
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Dalbergia cochinchinensis
ชื่อวงศ์ : LEGUMINOSAE
ลักษณะของพะยูง
พยุงเป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่มีความสูงประมาณ12-20 เมตรผิวเปลือกสีน้ำตาลคล้ำแตกสะเก็ดและเป็นแผ่นบาง ๆ ใบออกกันเป็นช่อยาวประมาณ 10-15 เซนติเมตร ใบรวมมีใบย่อยประมาณ 6-10 ใบ ใบรูปมนรี ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบพื้นใบสีเขียวใบมีขนาดความยาว23นิ้วกว้างประมาณ1-2 นิ้วดอกออกเป็นช่อขนาดใหญ่ออกตามปลายกิ่งมีสีเหลืองอ่อนหรือขาวดอกมีขนาดเล็กผลเป็นฝักแบนยาวผิวเกลี้ยงฝักยาวประมาณ46เซนติเมตรกว้างประมาณ1-2 เซนติเมตรภายในมีเมล็ดคล้ายเม็ดถั่ว
การขยายพันธุ์ของพะยูง
ใช้เมล็ด/นิยมปลูกในแปลงปลูกเพื่อประดับบริเวณบ้านและสวน ขนาดหลุมปลูก 50 x 50 x 50 เซนติเมตร ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก : ดินร่วนอัตรา 1:2 ผสมดินปลูกถ้าปลูกเพื่อประดับบริเวณบ้านหรืออาคารควรปลูกให้มีระยะห่างที่เหมาะสมเพราะพยุงเป็น
ไม้ที่มีทรงพุ่มใหญ่
ธาตุอาหารหลักที่พะยูงต้องการ
ประโยชน์ของพะยูง
คนไทยโบราณเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นพยุงไว้ประจำบ้านจะทำให้มีความเจริญความมั่นคงเพราะพยูงหรือพยุงคือการช่วยพยุงให้คงอยู่ให้มั่นคงแข็งแรง นอกจากนี้ยังช่วยให้เกิดความสง่า เพราะโบราณได้เปรีบเทียบไว้ว่ายูงยางสูงสว่าโดดเด่นเห็นตระการตา คือ มีความสว่าในตัวเอง ซึ่งคล้ายกับความสว่าของนกยูง ซึ่งเป็นสัตว์ชั้นสูงชนิดหนึ่ง และยังมีคนโบราณบางคนได้กล่าวไว้ว่าพยุงหรือกระยงก็คือกระยงคงกระพันได้อีกแง่หนึ่งเช่นกันทั้งนี้เพราะโบ่ราณถือว่าเนื้อไม้ของพยุงเป็นไม้ที่แข็งแกร่งและมีอิทธิฤทธิ์พอสมควร
สรรพคุณทางยาของพะยูง
เปลือกต้นหรือแก่น ผสมแก่นสนสามใบ แก่นแสมสาร และแก่นขี้เหล็ก ต้มน้ำดื่ม
แก้มะเร็ง ผสมลำต้นหวาย ต้มน้ำดื่ม แก้เบาหวาน
คุณค่าทางโภชนาการของพะยูง
การแปรรูปของพะยูง
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11866&SystemType=BEDO
https://www.flickr.com
