ลักษณะประจำวงศ์
ชื่อวงศ์องุ่น เป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็ง มีมือเกาะตรงข้ามใบ ข้อบวมและเป็นข้อต่อ หูใบเล็กหลุดร่วงง่าย ใบเดี่ยวหรือใบประกอบแบบขนนกหรือแบบนิ้วมือ ออกสลับระนาบเดียวกันมีจุดโปร่งแสง ดอกออกเป็นช่อแขนงตรงข้ามใบ หรือที่ปลายยอด สมมาตรตามแนวรัศมี สมบูรณ์เพศหรือแยกเพศ ดอกขนาดเล็ก มีจานดอกอยู่ระหว่างเกสรเพศผู้หรือมีต่อม 5 ต่อมชัดเจน กลีบเลี้ยงมี 4 หรือ 5 แฉก เห็นไม่ชัด บางทีรถรูปเป็นขอบรอบรังไข่ กลีบดอกมี 4 หรือ 5 กลีบ ติดตรงข้ามกลีบดอก ก้านเกสรเพศผู้แยกจาก อับเรณูติดที่ แตกตาม เกสรเพศผู้เป็น พบในดอกเพศเมีย เกสรเพศเมียมี 1 อัน มี 2 คาร์เพล รังไข่ติดเหนือวงกลีบมี 2 ช่อง ผนังกั้นมากไม่สมบูรณ์แต่ละช่องมี 1 หรือ 2 ออวุล ติดบนพลาเซนตารอบแกนร่วมก้านเกสรเพศเมียมี 1 อัน สั้น ยอดเกสรเพศเมียมี 1 อัน เล็ก เป็นจานหรือเป็นตุ่ม ผลมีเนื้อเมล็ดเปลือกแข็งมีร่องลึกด้านบนมี 1-4 เมล็ด
ลักษณะเด่นของวงศ์
ไม้เลื้อยเนื้อแข็ง มีมือเกาะตรงข้ามใบ ลำต้นมีข้อบวมและเป็นข้อต่อ ใบเดี่ยวหรือใบประกอบแบบขนนกหรือแบบนิ้วมือ มีจุดโปร่งแสง ช่อดอกออกตรงข้ามใบ ดอกขนาดเล็กมีกลีบเลี้ยงและกลีบดอกอย่างละ 4 หรือ 5 กลีบ บางทีลดรูป เกสรเพศผู้มี 4 หรือ 5 อัน ติดตรงข้ามกลีบดอก ผลมีเนื้อเปลือกแข็งมีร่องลึก ด้านบนมี 1-4 เมล็ด
วงศ์ใกล้เคียง-ลักษณะที่แตกต่าง
-
Rhamnaceae ใบไม่มีจุดโปร่งแสง ช่อดอกออกตามง่ามใบหรือที่ปลายยอด พบเป็นไม้ต้นหรือไม้พุ่ม
การกระจายพันธุ์
พบในเขตร้อน มีบางชนิดในเขตอบอุ่น ในประเทศไทยมี 10 สกุล
- สกุล Cissus เช่น เถาคัน Cissus carnosa Roxb. เพชรสังฆาต Cissus quadrangularis L.
- สกุล Tetrastigma ได้แก่ เครือเขาน้ำ Tetrastigma leucostaphyllum (Dennst.) Mabb. องุ่นป่า Tetrastigma quadrangulatum Gagnep. & Craib
- สกุล Vitis เป็นไม้ต่างถิ่น ได้แก่ องุ่น Vitis vinifera L.
สามารถติดตามความรู้เเกี่ยวกับการเกษตร เพิ่มเติมได้ที่ เกษตรตำบล.คอม
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : www.dnp.go.th
ภาพประกอบ : www.flickr.com
วงศ์องุ่น พืชในวงศ์นี้ได้แก่ สกุล เพชรสังฆาต องุ่น องุ่นป่า เครือเขาน้ำ เป็นต้น