ส้มเขียวหวาน เนื้อผลมีสีส้ม ฉ่ำน้ำ ผลสุกรสหวานอมเปรี้ยว

ส้มเขียวหวาน

ชื่ออื่นๆ : ซาโบโค, ซ่าซุยโบโข (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) มะขุน, มะแง, มะจุก, ส้มเขียวตุง (ภาคเหนือ) มะเขียว, มะขวง (เชียงใหม่) สีมากุเละนีปีห์, ลีมากุเละลอเก๊าะ (มลายู-ปัตตานี) ลีมาจีนา, ลีมายือโม (มลายู-ใต้) ส้มแก้วเกลี้ยง, ส้มแก้วโบราณ, ส้มจันทบูร, ส้มตรังกานู, ส้มแป้นกระดาน, ส้มแป้นขี้ม้า, ส้มแสงทอง (กรุงเทพฯ) ส้มขี้ม้า (นครราชสีมา) ส้มจุก (ภาคเหนือ-ปัตตานี) ส้มเหม็น (ภาคกลางใช้เรียกผลอ่อน)

ต้นกำเนิด : เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ชื่อสามัญ : Mandarin Orange, Tangerine Orange.

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Citrus reticulata Blanco

ชื่อวงศ์ : RUTACEAE

ลักษณะของส้มเขียวหวาน

ต้น ไม้ยืนต้นขนาดเล็กหรือขนาดกลาง สูง 8 เมตร แตกกิ่งก้านสาขามาก มีหนามตามกิ่งหรือไม่มี กิ่งที่แตกแขนงมักจะชูตั้งขึ้นและมีขนาดค่อนข้างเล็ก เรือนยอดกลม

ใบ เป็นชนิดใบเดี่ยว โคนใบไม่มีปีกหรือมีเล็กน้อย ใบสีเขียวเป็นมันมีต่อมน้ำมันอยู่ตามแผ่นใบ ใบมีรูปร่างแบบรูปไข่ปลายแหลม ขนาดของใบจะใหญ่กว่าใบมะนาว

ดอก มีขนาดเล็กสีขาวดอกมีกลิ่นหอม ออกเป็นดอกเดียวหรือเป็นกลุ่มตามง่ามใบ หรือบริเวณปลายยอด ที่แตกใหม่มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ กลีบดอก 5 กลีบ กลีบดอกสีขาว ออกดอกเดือน มกราคม-กุมภาพันธุ์

ผล เป็นชนิดเบอร์รี่รูปทรงกลมแป้นเล็กน้อย ด้านปลายผลราบเป็นแอ่งตื้นๆ ฐานผลส่วนใหญ่มน บางสายพันธุ์อาจมีจุกขนาดเล็ก ผิวผลเรียบมีต่อมน้ำมันเป็นตุ่มตามผิวผลทั่วไป ผิวผลเมื่อแก่จัด มีสีเขียวอมเหลือง แต่ส้มที่ปลูกในเขตที่มีอากาศเย็นผิวผลจะมีสีเหลืองเปลือกบาง ล่อนกลีบแยก จากกันได้ง่ายมีประมาณ 11 กลีบ ผนังกลีบบาง ถุงน้ำหวานมีขนาดสั้น ฉ่ำน้ำ เนื้อมีสีส้ม และผลสุกเดือน ตุลาคม-ธันวาคม

การขยายพันธุ์ของส้มเขียวหวาน

การตอน, การเพาะเมล็ด

ส้มมีหลากหลายพันธุ์ ทั้งพันธุ์ในประเทศไทย เช่น ส้มเขียวหวาน ส้มสายน้ำผึ้ง /และพันธุ์ต่างประเทศ เช่นส้มแมนดาริน ไต้หวัน ,ส้มแมนดาริน ออสเตรเลีย หรือจะเป็นส้มซันควิก (ส้มนาเวล)

ธาตุอาหารหลักที่ส้มเขียวหวานต้องการ

ประโยชน์ของส้มเขียวหวาน

ผลสุกรสหวานอมเปรี้ยว เป็นที่นิยมบริโภคโดยทั่วไป อาจนำมารับประทานโดยตรงหรือ รับประทานในรูปน้ำส้ม

สรรพคุณทางยาของส้มเขียวหวาน

• ช่วยลดคอเลสเตอรอลในกระแสเลือด วิตามินซีและสารต้านอนุมูลอิสระ ที่มีในเนื้อส้ม มีส่วนช่วยลดคอเลสเตอรอลในกระแสเลือด (โดยที่ในเนื้อส้มไม่มีคอเลสเตอรอล) โดยสารต้านอนุมูลอิสระจะเข้าไปปกป้องหลอดเลือดไม่ให้อนุมูลอิสระเข้ามาเกาะและก่อให้เกิดไขมันพอกพูน จนก่อโรคไม่ติดต่อเรื้อรังอย่างเช่น โรคหัวใจ หรือ โรคหลอดเลือดหัวใจ
• ลดความดันโลหิต ส้มมีปริมาณโซเดียมต่ำ และเป็นผลไม้ที่อุดมไปด้วยโพแทสเซียม ช่วยในกระบวนการไหลเวียนโลหิต ช่วยลดความดันเลือดในคนที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง ทำให้ร่างกายควบคุมความดันโลหิตได้อย่างสมดุล
• ทำหน้าที่ปรับสมดุลระดับน้ำตาลในกระแสเลือด ส้มเป็นผลไม้ชนิดหนึ่ง ที่ช่วยคุมระดับน้ำตาลในกระแสเลือด ไฟเบอร์ในส้มช่วยให้ร่างกายควบคุมระดับน้ำตาลในกระแสเลือด และ น้ำตาลฟรุกโตสในเนื้อส้มมีส่วนช่วยให้ระดับน้ำตาลในเลือดไม่สูงขึ้น
• บำรุงหัวใจให้แข็งแรง ส้มมีแร่ธาตุ และวิตามินต่าง ๆ ที่มีประโยชน์ต่อการทำงานของหัวใจ โพแทสเซียมในส้มคือส่วนสำคัญที่ช่วยให้หัวใจทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ช่วยให้หัวใจเต้นในจังหวะปกติ และช่วยในการไหลเวียนของเลือดให้เป็นไปอย่างสะดวก
• ป้องกันการเกิดมะเร็ง เนื้อส้มอุดมไปด้วยไฟเบอร์ มีส่วนช่วยในการขับของเสียที่ตกค้างอยู่ในลำไส้ จึงช่วยลดโอกาสเสี่ยงโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ในเนื้อส้มมีสารต้านอนุมูลอิสระ flavonoid ค่อนข้างสูง ซึ่งสารตัวนี้มีคุณสมบัติช่วยป้องกันการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ ที่มีส่วนช่วยในการป้องกันการอักเสบ และช่วยป้องกันเลือดจับตัวกันเป็นก้อนได้ดี ป้องกันโรคมะเร็งที่ปาก กระเพาะอาหาร และมะเร็งกล่องเสียง
• บำรุงเซลล์ผิวให้แข็งแรง สารต้านอนุมูลอิสระ และ วิตามินซีที่เป็นสารตั้งต้นของคอลลาเจน มีส่วนช่วยปกป้องเซลล์ผิวจากการถูกแสงแดดแผดเผา ช่วยลดการเกิดริ้วรอย ปกป้องผิวจากมลพิษ และช่วยบำรุงเซลล์ผิวให้แข็งแรง ทำให้ผิวดูกระชับตึงมากขึ้น
• เสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย และแก้ท้องผูก เมื่อร่างกายมีภูมิคุ้มกันที่ดี เราก็จะเจ็บป่วยได้ยาก เชื้อโรคและไวรัสต่าง ๆ ก็ไม่สามารถที่จะมาทำร้ายเราได้โดยง่าย ซึ่งส้มนั้นมีปริมาณวิตามินซีมาก จึงทำให้ส้มจัดเป็นผลไม้กระตุ้นภูมิคุ้มกันร่างกาย เสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย ช่วยป้องกันอาการป่วยเพียงเล็กน้อย ไปจนถึงอาการป่วยที่หนักหนาได้ และ ส้มยังเป็นหนึ่งในผลไม้แก้ท้องผูก ช่วยในระบบย่อยอาหารและการขับถ่าย เพราะมีใยอาหารสูง

คุณค่าทางโภชนาการของส้มเขียวหวาน

ส้มเขียวหวานน้ำหนัก 100 กรัม ให้วิตามินซี 42 มิลลิกรัม

การแปรรูปของส้มเขียวหวาน

ผิวเปลือกส้มทุกชนิดมีน้ำมันหอมระเหยอยู่ และมีสรรพคุณทางยา จึงถูกนำมาใช้ปรุงเป็นยา หรือสกัดน้ำมัน เพื่อใช้บำบัดรักษาสุขภาพ โดยส่วนมากจะถูกนำไปใช้เพื่อช่วยคลายเครียด แก้อาการวิงเวียนหน้ามืด ทำให้จิตใจเบิกบาน ลดอาการนอนไม่หลับ เป็นสำคัญ นอกจากนี้ น้ำมันหอมระเหยจากเปลือกส้ม ยังมีฤทธิ์ช่วยขับน้ำดี ช่วยย่อยอาหาร กระตุ้นการทำงานของระบบน้ำเหลือง คลายกล้ามเนื้อเรียบ ฆ่าเชื้อโรค ได้อีกด้วย

แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ : http://www.bedo.or.th/lcdb/biodiversity/view.aspx?id=11063&SystemType=BEDO
http://area-based.lpru.ac.th
https://il.mahidol.ac.th
https://www.flickr.com