อาหารไทยนับว่าเป็นอาหารที่เป็นที่รู้จักกันทั่วโลก เพราะรสชาติอร่อย และมีคุณค่าทางโภชนาการเนื่องจากมีส่วนประกอบที่เป็นพืชสมุนไพร ซึ่งมีสรรพคุณทางยา อาหารไทยแต่ละสำรับปรุงจากสารอาหารอย่างน้อย 4 หมู่ ซึ่งถ้าเพิ่มผลไม้จะครบ 5 หมู่ อาหารไทยมักมีไขมันไม่เกินร้อยละ 30 ของการกระจายตัวของพลังงานทั้งหมด มีรสไม่เค็มและหวานจัด โดยทั่วไปๆ มักมีผัก ไม่มันจัด และหวานจัด เน้นการปรุงโดยการต้ม ปิ้ง ย่าง ยำ อบ และทำเป็นน้ำพริก ถ้าเป็นประเภทผัดและแกงกะทิจะต้องใช้น้ำมันและกะทิแต่พอควร และมักปรุงจากอาหารที่มีไขมันต่ำ เช่น ปลา ไก่ และเนื้อสัตว์ไม่ติดมัน เป็นต้น ในที่นี้จะขอเสนอสำรับอาหารไทยที่มีสมุนไพรที่ให้สรรพคุณทางยาในการบรรเทาและรักษาโรค
ต้มยำกุ้ง
ต้มยำกุ้งมีพืชสมุนไพรที่ใช้ คือ ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด หอมแดง และมะนาว
- ข่า ที่เป็นหน่อและเหง้ามีรสเผ็ดร้อนหวาน แก้ลม แน่นหน้าอก แก้ปวดท้อง จุกเสียดแน่น ขับลมให้กระจาย แก้ฟกบวม แก้ตกเลือด และขับน้ำคาวปลา
- ตะไคร้ ที่เป็นต้นมีรสหอมปร่า แก้หืด แก้ปวดท้อง ขับปัสสาวะ บำรุงธาตุ และขับเหงื่อ
- มะกรูด ที่เป็นใบมีรสเฝื่อน แก้ไอ แก้อาเจียนเป็นเลือด แก้ช้ำใน ผื่นคัน แก้ลม ลดการปวดตามข้อ และขับปัสสาวะ
- หอมแดง ที่เป็นหัวมีรสเผ็ดร้อน แก้ไอ ลดเสมหะ บำรุงผมให้งอกงาม ทำให้ผิวหนังสดชื่น แก้ไข้ที่ทำให้ร้อนใน ขับเสมหะ แก้โรคในปาก และบำรุงธาตุ
- มะนาว ที่เป็นน้ำมีรสเปรี้ยว ลดเสมหะ แก้ไอ แก้เลือดออกตามไรฟัน ฟอกเลือด และล้างเสมหะในคอ
ผัดกะเพราไก่
ผักกะเพราไก่ มีพืชสมุนไพรที่ใช้ คือ กะเพรา และพริกชี้ฟ้า
-
กะเพรา ที่เป็นใบ รักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด ปวดท้อง และลดอาการคลื่นไส้ อาเจียน
-
พริกชี้ฟ้า ที่เป็นผลมีรสเผ็ด แก้ลมจุกเสียด แก้ท้องขึ้นอืดเฟ้อ แก้แน่นท้อง ขับผายลม เจริญอาหาร และแก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย
แกงเขียวหวานไก่
แกงเขียวหวานไก่ มีพืชสมุนไพรที่ใช้ คือ มะเขือพวง มะเขือเปราะ พริกชี้ฟ้า และโหระพา
-
มะเขือพวง ที่เป็นลูกมีรสขมเฝื่อน เปรี้ยวเล็กน้อย ช่วยย่อยอาหาร ขับปัสสาวะ และแก้ไอ
-
มะเขือเปราะ ที่เป็นลูกมีรสขื่นเปรี้ยวเย็น แก้เสมหะ แก้น้ำลายเหนียว และแก้ไข้
-
พริกชี้ฟ้า ที่เป็นผลมีรสเผ็ด แก้ลมจุกเสียด แก้ท้องขึ้นอืดเฟ้อ แก้แน่นท้อง ขับผายลม เจริญอาหาร และแก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย
-
โหระพา ที่เป็นใบมีรสปร่าหอม แก้ท้องขึ้นอืดเฟ้อ แก้ลมวิงเวียน ช่วยย่อยอาหาร ขับลมในลำไส้ และขับเสมหะ
แกงส้มผักกระเฉด
แกงส้มผักกะเฉด มีพืชสมุนไพรที่ใช้ คือ ผักกะเฉด พริกแห้ง และหอมแดง
-
ผักกระเฉด ที่เป็นใบมีรสจืดเย็น ดับพิษปวดแสบปวดร้อน และแก้ไข้
-
พริกแห้ง ที่เป็นพริกชี้ฟ้าที่เป็นผลมีรสเผ็ด แก้ลมจุกเสียด แก้ท้องขึ้นอืดเฟ้อ แก้แน่นท้อง ขับผายลม เจริญอาหาร และแก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย
-
หอมแดง ที่เป็นหัวมีรสเผ็ดร้อน แก้ไอ ลดเสมหะ บำรุงผมให้งอก
จากที่สำรับอาหารที่ยกมานี้เป็นเพียงตัวอย่างอาหารยอดนิยมของคนไทยและชาวต่างประเทศ ที่มีการใช้สมุนไพรที่มีสรรพคุณที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย นอกจากนี้ ผู้บริโภคยังได้สารอาหารประเภทโปรตีนไขมันจากเนื้อสัตว์ที่ใช้ในการปรุงอาหาร คาร์โบไฮเดรตจากเครื่องปรุงและตัวสมุนไพรเอง ตลอดจนแร่ธาตุที่ร่างกายต้องการจากพืชสมุนไพร
แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ :
https://www.stou.ac.th
https://www.flickr.com